و در منتهى الآمال هم آمده است ، ولى از برخورد شقيق با امام ظاهر مىشود كه امام زمان خود را با آن مقام بلند عرفان نمىشناخته است .
بهرحال متصوّفه اينان را قطب ، و قطب اعظم و قطب الاقطاب مىنامند ، و بعضى اوّل الاقطاب را عمرو بن عثمان مكّى ( 1 ) مىدانند ، و بدانكه بيشتر نامبردگان از سفيان ثورى و امثال او فقه و طريقت فرا گرفته‌اند .
سفيان ثورى كيست ؟
نام او ابوعبداللّه سفيان بن سعيد ثورى است و از اهالى كوفه است ( 2 ) ، در عصر حضرت امام باقر و امام صادق ( عليهما السلام ) مىزيسته است ، و مجادلات و مباحثات او و اصحاب او با حضرت صادق ( عليه السلام ) در كتاب كافى آمده است . ( 3 ) و نيز در كتاب كافى در روايتى آمده است كه امام محمد باقر ( عليه السلام ) به سدير فرمود : آيا مىخواهى راهزنان دين خدا را به تو نشان دهم ؟ سپس اشاره كردند به ابوحنيفهو سفيان ثورى كه عدّه‌اى در مسجدالحرام دور آنها حلقه زده بودند . ( 4 ) و در كتاب كافى روايت ديگرى نقل كرده است كه مضمون قسمتى از آن چنين است : سفيان ثورى به امام صادق ( عليه السلام ) گفت : خطبه رسول خدا را در مسجد خيف براى ما بيان كن . آن حضرت فرمودند : الآن كار دارم ، وقتى برگشتم براى تو نقل مىكنم ، سفيان آن حضرت را سوگند داد ، سپس حضرت خطبه را خواند و سفيان نوشت ، وقتى شخص همراه سفيان او را به مضمون حديث متوجه كرد و فهميد كه با مسلك او سازگارى ندارد ، آنچه نوشته بود پاره كرد و به دوستش گفت : از اين قضيّه با هيچ كس سخن مگو . ( 5 )

1 - در گذشته به سال 297 . 2 - فرهنگ فرق ، 132 . 3 - كافى 5 / 65 . 4 - كافى 1 / 393 . 5 - كافى 1 / 403 .

258