بر خداوند لازم است كه آن ظالم را به هر جا مىبرد ، او را هم بدانجاى برد » ( او را هم به همان سرنوشت گرفتار نمايد ) ; در ادامه روايت امام ( عليه السلام ) جنايات و ستمهاى بنى اميّه را برشمرده است . ( 1 ) مرحوم سيّد رضى رضوان اللّه تعالى عليه در نهج البلاغه چنين آورده است : « ابن جرير طبرى در تاريخ خود از عبدالرحمان بن أبى ليلاى فقيه - همان كسى كه براى مبارزه با حجاج به كمك ابن اشعث برخاست - روايت كرده كه او در سخنانى كه مردم را به شركت در جهاد دعوت مىكرد گفت :
« من از على - كه خداوند درجاتش را در ميان صالحين بالا برد ، و ثواب شهدا و صديقين را به او عنايت كند - در روزى كه با شاميان رو به رو شديم ، شنيدم كه فرمود : اى مؤمنان هر كس ظلم و ستمى را ببيند كه به آن عمل مىشود ، و يا كار زشتى كه مردم را به سوى آن مىخوانند ، اگر تنها با قلبش آن را انكار كند ، سلامت را اختيار كرده و گناهى بر او نيست ( 2 ) ، و آن كس كه با زبان و بيان به مبارزه برخيزد و نهى از منكر نمايد پاداش الهى خواهد داشت و مقامش برتر از گروه نخست است ( 3 ) ، و آن كس كه با شمشير براى اعلاى كلمة اللّه و سرنگونى ظالمان نهى از منكر نمايد ، او به راه هدايت راه يافته و بر جاده حقيقى گام گذارده ، و نور يقين در قلبش تابيده است . » ( 4 ) و ( 5 ) و به همين جهت كه اسلام و مسلمين در خطر بودند مرحوم آية اللّه العظمى امام

1 - دمع السجوم ترجمه نفس المهموم ، ص 94 . 2 - البته در صورتى كه نهى از منكر بالاتر از اين اندازه برايش مقدور نباشد ، مثل مرحوم آية اللّه العظمى حاج شيخ عبدالكريم حائرى يزدى رحمة اللّه عليه ، كه در مقابل رضاشاه پهلوى ، چنين عمل كرد ، چونكه مصلحت را در حفظ حوزه علميه قم مىديد . 3 - مثل شهيد آية اللّه سيد حسن مدرس طباطبايى اصفهانى اردستانى ( قدس سره ) . 4 - مثل مرحوم آية اللّه العظمى امام خمينى در سرنگونى رژيم ظالم ستمكار محمّدرضا پهلوى . 5 - نهج البلاغه كلمات قصار ، ش 373 ، صبحى صالح ; و به همين مضمون كلمه 374 .

224