نام کتاب : تفسير ونقد وتحليل مثنوى جلال الدين محمد مولوى نویسنده : محمد تقي جعفري جلد : 13 صفحه : 582
قبا ] آيا انسان عاقل چنين ستمى را بر خود روا مىدارد ؟ جاى خنده نيست . اگر مىدانستى كه من چه كارى براى تو انجام مىدهم ، به جاى خنده ، خون گريه مىكردى . بس است اى ترك مست ، خنده را رها كن ، زيرا عمرت سپرى مىشود ورو به سقوط مىروى . وقتى كه خياط قبا را دوخت وبر زمين گذاشت ، ترك بدبخت اسبى را كه گرو گذاشته بود باخت واز دست داد ، زيرا قطعات زيادى از پارچهء قبا را در موقع خود باختگى ترك با قهقهه ها دزديده بود . اكنون مخلص اين داستان را در بارهء تو تطبيق مىكنم : مثل تو اى انسان بىخبر از خود ، مثل همان ترك ساده لوح وجهان غدار وحيله گر به منزلهء آن خياط دزد است . اطلسى كه بايد قبايى از آن دوخته شود ، عمر گران بهاى تست كه در راه خنده هاى جاهلانه ات پاره پاره كرده وخرج نمودى . آن افسانه وافسونهاى مضحك هم شهوات وهوا وهوسهاى تست ، روزان وشبان مقراض قباى عمر تو مىباشد وخنده هاى پى در پى غفلت مرگزاى تو ، واسبى را كه به رهن گذاشتهاى ايمان تست . شيطان هم در كمين نشسته وهر لحظه به رهزنى خود مشغول است . آه آه . < شعر > اطلس عمرت به مقراض شهور برد پاره پاره خياط غرور < / شعر > وتو همواره در آرزوى آن بسر مىبرى كه ستارهء آسمانى با سعد خود تو را بخنداند ودر لذت فرو برد از تربيع [1] وكينه ووبال ستارگان به وحشت مىافتى و
[1] تربيع اول ماه ( قمرى ) در شب هفتم هر ماه صورت مىگيرد ونصف نيم كرهء روشن ماه را اهل زمين رؤيت مىكنند . تربيع دوم ماه در شب بيست ويكم صورت مىگيرد . . فرهنگ فارسى ، دكتر محمد معين ، ج 1 ص 1063 ودر پاورقى مثنوى آقاى موسى نثرى ، تربيع آن است كه ميان دو ستارهء سيار ، 90 درجه يا سه برج فاصله باشد كه ربع دايرهء فلكى است . .
582
نام کتاب : تفسير ونقد وتحليل مثنوى جلال الدين محمد مولوى نویسنده : محمد تقي جعفري جلد : 13 صفحه : 582