هم براى مقصد والاى جلال الدين در ابيات مورد بحث از چنان تشبيهات به زبان نمىآورد . پس مقصود جلال الدين از مه رويان بستان خدا ، ارواح واشباح مقدسهء اولياء الله است كه در بارگاه الهى در صدق وصفا ولذت بىنهايت غوطه وراند .
اين كه گفتيم : لازم است كه انسانهاى مربى در انتخاب الفاظ وقراينى كه باز گو كنندهء مقاصد واقعى آنان است دقت كارى واحتياط بيشترى را مبذول بدارند ، براى اين است كه اكثريت افراد بشر كه دو دستى به پستان طبيعت چسبيده ونمىتوانند يا نمىخواهند گامى از خود مجازىشان فراتر بنهند ، از گفتارهاى متشابه ومجازى مربيان سوء استفاده نكنند . خود جلال الدين اعتراف مىكند كه - < شعر > ( ( 662 ) ) در سر آن چه هست گوش آنجا رود در سر ار صفراست آن سودا شود < / شعر > حال كه اغلب افراد بشر مغز خود را از مزايا وامور جالب طبيعت پر كرده‌اند ، شما نبايد شمشير به دست زنگى مست بدهيد ومقايسهء مثنوى با قرآن در اين مسئله صحيح به نظر نمىرسد ، زيرا تفاوت بسيار زياد است ميان استفاده از كلمات وجملاتى كه مدلول مستقيم آنها ناشايست بوده باشد واستفاده از مفاهيمى كه به نظر معمولى ناچيز ومحقر مىآيد ، مانند بعوضه ( پشه ) كه در قرآن مجيد مورد تمثيل قرار گرفته است . وآنگهى مردم چه از راه تعقل خودشان وچه با نظر به تعليمات رهبران عالى قدر دينى معتقد شده‌اند كه كتب آسمانى مستند به وحى است وخلاف حقيقت وواقعيت در آنها وجود ندارد واگر مسئله‌اى در كتب آسمانى براى آنان مشكل جلوه كند ، بر محدوديت عقل وكوتاهى معلوماتشان مىنگرند واز حدود خود تعدى نمىكنند ، بخلاف كتابى كه محصول انديشه ها وهيجانات روانى انسانى مانند خودشان بوده باشد ، اگر چه آن انسان از نظر عظمت انديشه ودريافتهاى عالى كم نظير وبلكه بىنظير هم بوده باشد ، زيرا هيچ انسانى در اين دنيا در هر قلهء مرتفعى كه از معرفت قرار بگيرد ، نمىتواند به درجه‌اى از مطلق برسد كه از هر گونه اشتباه وخطا مصون بماند . اين خود جلال الدين است كه مىگويد :

254