نام کتاب : تفسير ونقد وتحليل مثنوى جلال الدين محمد مولوى نویسنده : محمد تقي جعفري جلد : 1 صفحه : 160
تفسير ابيات 1 - جلال الدين حس ظاهرى را به نردبان تشبيه مىكند كه براى صعود به حقايق و نمودهاى اين جهان شايستگى دارد . حس درونى خدا دادى مانند وجدان و عقل سليم يا فطرت پاك را به نردبان ترقى به جهان ما وراى طبيعى تشبيه مىكند . 2 - تربيتى كه مربى سير و سلوك الى الله انجام مىدهد و انسان را به مقام شامخ انسانيت مىرساند ، همانند ويران ساختن جسم و جسمانيات مىباشد كه عالىترين آبادى را به دنبال خود دارد ، يعنى رسيدن به عظمت انسانى و مقام عرفان واقعى محتاج به تخريب و متلاشى ساختن ساختمانهايى است كه هوى و هوس و شهوت پرستى در درون انسان بنا نهاده است . 3 - پس از آن كه اعراض از نفسانيات و رو گرداندن از هوا و هوسها را كه تخريب ناميد ، مىگويد : اين تخريب شبيه به آن ويران ساختن عمارت است كه براى به دست آوردن گنج انجام مىگيرد . اين خرابى عالىترين آبادى را در دنبال دارد . آن آبادى كه خود ناشى از همين خرابى است ، چنان كه عمارتى كه خراب مىشود و گنج از آن به دست مىآيد ، خود همان گنج در آبادى آن عمارت به كار مىرود . 4 - بريدن انسان را از هوى و هوس و عوارض مادى تشبيه به جلوگيرى از جريان آب جوى براى پاك كردن جوى مىنمايد ، چنان كه اين جلوگيرى آب از جوى براى آباد ساختن و هموار نمودن جويبار براى جريان آب است ، همچنين بريدن علايق مادى از جويبار بدن . 5 - مىگويد : هنگامى كه پيكانى در پوست يا بدن انسانى فرو رفت ، بايستى پوست را شكافت ، و آن تير را بيرون آورد ، همچنان اگر
160
نام کتاب : تفسير ونقد وتحليل مثنوى جلال الدين محمد مولوى نویسنده : محمد تقي جعفري جلد : 1 صفحه : 160