نام کتاب : تفسير ونقد وتحليل مثنوى جلال الدين محمد مولوى نویسنده : محمد تقي جعفري جلد : 1 صفحه : 626
ثروت دنيا مورد تزاحم تمام انسانها است ، بايستى براى حفظ آن هر گونه اصول و قوانين انسانى را از دست داده بالنسبه به مقررات حقوقى كه ضامن اجراى آنها كيفر مىباشد ، به عنوان دواى تلخ بنگرد ، نه به عنوان امر ضرورى انسانى . و همچنين علم كه يكى از مقدسترين پديده هاى انسانى است ، با داشتن محدوديت و عروض تحولات ، مشكلاتى در راه بهره بردارى دارد ، كه هرگز انسان نمىتواند اطمينان داشته باشد كه آيا مطابق اين سرمايه بهره بردارى كرده است يا نه . تمام آن چه كه در اين دنيا آرمان جلوه نموده به عنوان تكيه گاه مىتواند براى انسانها مطرح شود ، موضوعات سه گانهء مزبور آنها را متزلزل مىنمايد . پس تكيه گاه حقيقى خداست ، كه نه تحولى دارد و نه زوالى ، و نه نسبيت را بر آن راهيابى است ، و نه انسان مىتواند از تكيه كردن حقيقى بر او سوء استفادهاى به خود يا به ديگران داشته باشد . اين حالت در كسى كه پيدا مىشود روح او داراى عظمتى مىگردد كه كاملًا مىتواند لذايذ و آلام را ارزيابى كرده شخصيت خود را ما فوق آنها قرار بدهد . اين وضع روانى در حركات و سكنات او پيدا مىشود ، و قيافهء او نور الهى را نمودار مىسازد ، و مردمى كه با او در تماس هستند ، عظمت او را از كارها و قيافهء آرام و متيناش در مىيابند . بدين جهت گفته مىشود : مرد خدا شناس واقعى داراى هيبتى است كه همگان در مقابل او احساس كوچكى مىكنند . تفسير ابيات فرستادهء قيصر روم عمر را جستجو مىكند و پيدا مىكند . آرى چنين است كه هر كس واقعاً جوينده باشد او يابنده خواهد بود . آن شخص يك زن اعرابى را ديد كه در پيرامون عمر دخيل شده بود يا اين كه زن اعرابى ديد كه او مانند اشخاص پناه برنده عمر را جستجو مىكند ، زن گفت : عمر در زير آن درخت خرما خوابيده است . او در زير درخت جدا از
626
نام کتاب : تفسير ونقد وتحليل مثنوى جلال الدين محمد مولوى نویسنده : محمد تقي جعفري جلد : 1 صفحه : 626