< شعر > ( ( 781 ) ) در خداى موسى و موسى گريز آب ايمان را ز فرعونى مريز ( ( 782 ) ) دست را اندر احد و احمد بزن اى برادر واره از بو جهل تن ( ( 772 ) ) مادر بتها بت نفس شماست ز انكه آن بت مار و اين بت اژدهاست < / شعر > بت بيرونى و بت درونى بتهايى را كه آدميان مورد پرستش قرار مىدهند ، به دو قسم جداگانه تقسيم مىشوند :
بت بيرونى و بت درونى .
بت بيرونى همان مواد است كه انسانها براى خود ساخته آنها را مىپرستيدند ، البته اين پرستش دليل اين نبود كه آنان خدا را اعتقاد نداشتند ، بلكه آنها بتها را تقرب به خدا مىپرستيدند . به اين مطلب چند دليل مىتوان نشان داد :
يكى اين كه ما گروه فراوانى از بت پرستىهاى عرب جاهليت را مىبينيم كه در عين پرستش بت ، به خداى بزرگ نيز عقيده مند بودند ، مثلًا هنگامى كه براى انجام عبادت به مكه كه جايگاه بتها بود مىآمدند ، شعار لبيك گروهى از آنان به قرار ذيل بوده است :
« لبيك اللَّهم لبيك ، لبيك لا شريك لك الا شريك هو لك تملكه و ما ملك » و يكى از بتها را مثلًا « عزى » را به عنوان شريك ، ولى در عين حال مملوك خدا معرفى مىكردند .
دوم - هنگامى كه مىخواستند سوگند اكيد ياد كنند اول به بت و سپس به خدا به عنوان شديدترين تأكيد قسم ياد مىكردند ، مثلًا مىگفتند :
« احلف باللات و العزى و بالله ان الله اكبر » ( سوگند ياد مىكنم به لات و عزى و به خدا كه از آنها بزرگتر است )

358