كسانى كه از اثر به مؤثر استدلال مىكنند ) و صنفى از استعدادشان به آن چه كه قبول مىكنند پى مىبرند . ( مثل كسانى كه از مؤثر پى به اثر مىبرند ) و اين قسم أتم و اكمل است در معرفت استعداد .
چه اين فرد به احوال عين حقيقت وجودى خود در هر زمانى كه هست مطلع مىباشد . يعنى احوالشان * ( كِتابٌ مَرْقُومٌ . يَشْهَدُه الْمُقَرَّبُونَ ) * ( مطففين : 20 - 21 ) و اين كاملى است كه قادر است بر تكميل ديگران ، يعنى كامل كسى است كه واجد كتاب مرقوم باشد .
حق تعالى در سورهء مطففين مىفرمايد : * ( إِنَّ كِتابَ الفُجَّارِ لَفِي سِجِّينٍ . وَما أَدْراكَ ما سِجِّينٌ . كِتابٌ مَرْقُومٌ . وَيْلٌ يَوْمَئِذٍ لِلْمُكَذِّبِينَ ) * ( مطففين : 7 - 10 ) تا اينكه مىفرمايد :
* ( كَلَّا بَلْ رانَ عَلى قُلُوبِهِمْ ما كانُوا يَكْسِبُونَ . كَلَّا إِنَّهُمْ عَنْ رَبِّهِمْ يَوْمَئِذٍ لَمَحْجُوبُونَ ) * ( مطففين : 14 - 15 ) ، تا اينكه مىفرمايد : * ( كَلَّا إِنَّ كِتابَ الأَبْرارِ لَفِي عِلِّيِّينَ . وَما أَدْراكَ ما عِلِّيُّونَ ) * ( مطففين : 18 - 19 ) و عليون از علو است ، آن جان فجار است و اين جان أبرار .
همان طور كه سجين غليظ سجن است . عليين قوىّ علو است چنانكه اين لطيفه از گفتار باقر علوم الأولين و الآخرين عليه السلام مستفاد است .
جناب فيض در تفسير صافى آورده و عن الباقر عليه السلام « السجّين الأرض السابعة و علَّيّيون السماء السابعة » .
اينكه در كتاب علَّيّين فرمود : * ( يَشْهَدُه الْمُقَرَّبُونَ ) * و در سجين نياورد بلكه فرمود :
* ( وَيْلٌ يَوْمَئِذٍ لِلْمُكَذِّبِينَ ) * براى اين است كه شهود حضور تام و كشف عينى حقيقى است به ديدهء بصيرت و اين كشف و شهود به تجرد و صفا ميسر است كه با حجب جرمانى ظلمانى نفسانى حاصل نخواهد شد پس آوردن شهود با اغطيه و حجب صحيح نيست .
و اين كه فرمود * ( يَشْهَدُه ) * نه يعلمه و يطلع عليه و يصل اليه و يشرف عليه و ينظر اليه و يرآه و يبصره و امثال اينها براى اين است كه * ( يَشْهَدُه ) * وجدان عين حقيقت وجودى شيء است نه از دور ديدن و بدان خبر داشتن يعنى كتاب وجود او علَّيّين شده كه اين روح مجرد بدون حجب ظلمانى بلكه متصف و مستضىء به انوار ملكوتى اسماء و صفات الهى و نايل به مقام قرب و هم جوارى عالم اله در سماء سابعه است . چنانكه امام باقر فرمود .
امّا سجينىها در حجابهاى نفسانى چنان در ارض سابعه افتاد كه * ( ثُمَّ رَدَدْناه أَسْفَلَ سافِلِينَ .

77