عطيه اى گرفت و ديگر اينكه همين عطيه بشير اوست ، كه مژده به نزول بركات ديگر و عطاياى بيشتر مىدهد و گويا عارف نامور جناب مجدود بن آدم سنائى غزنوى به اين نكته اشاره دارد كه :
< شعر > عارفان هر دمى دو عيد كنند عنكبوتان مگس قديد كنند < / شعر > و مضمون ادعيهء بسيار كه مقالات علمى ائمهء أطهار است در اين معنى در چند مورد آمده است كه در مقام مناجات مىگفتند : « يا من لا يزيده كثرة العطاء إلَّا جودا و كرما » و هو لا يعلم ما في علم الله و لا ما يعطيه استعداده في القبول ، لانّه من اغمض المعلومات الوقوف في كلّ زمان فرد على استعداد الشخص في ذلك الزمان .
و اين صنف نمىدانند كه در علم خدا چه نهفته است و نمىدانند كه استعدادشان در قبول يعنى اين استعداد جزئى وجودىشان در هر وقت براى گرفتن عطا تا چه حد است و چيست زيرا دانستن استعداد در هر زمان خاص معيّن از مشكلترين معلومات است .
زيرا اطلاع بر آن موقوف است بر اطلاع به آن چه كه در علم الله است و آن چه كه در كتب اوست ، كتبى كه نسخه‌هاى علم او هستند يعنى عوالم مجردهء دار القدس و در اين باره بايد گفت * ( وَما تَدْرِي نَفْسٌ ما ذا تَكْسِبُ غَداً ) * ( لقمان : 34 ) .
و لو لا ما أعطاه الاستعداد السؤال ما سأل .
و اگر چنانچه استعداد او ، سؤال را به او عطا نكرد سؤال نمىكرد .
يعنى اين سائل محتاط اگر چه نمىداند آن چه را كه در علم الله است و اگر چه نمىداند استعداد خاص خودش را در هر وقتى در پذيرفتن عطايا و ليكن استعداد بخصوصى او را به سؤال برانگيخت و اين عطيه عايد او شد .
فغاية أهل الحضور الذين لا يعلمون مثل هذا أن يعلموه في الزمان الذي يكونون فيه ، فإنّهم لحضورهم يعلمون ما أعطاهم الحقّ في ذلك الزمان و انّهم ما قبلوه إلَّا بالاستعداد .
پس غايت اهل حضور و مراقبه كه استعداد خودشان را در هر زمانى نسبت به گرفتن عطايا نمىدانند اين است كه در آن زمانى كه در آن هستند عالمند كه حق تعالى به آنان در آن زمان چه عطا فرموده است چه آنان نپذيرفتند مگر به استعداد .
و هم صنفان : صنف يعلمون من قبولهم استعدادهم و صنف يعلمون من استعدادهم ما يقبلونه و هذا أتمّ ما يكون في معرفة الاستعداد في هذا الصنف .
و اين اهل حضور دو صنفند ، صنفى از قبولشان به استعدادشان پى مىبرند . ( چون

76