إحسان داراى سه مرتبه است : اولين مرتبه آن نيكى به همه أشياء است و اينكه به موجودات به نظر رحمت و شفقت بنگرى ، دومين مرتبه آن عبادت به حضور تمام است كه كأنّ عابد پروردگارش را مشاهده مىكند ، سومين مرتبه إحسان با برداشتن كانّ است يعنى شهود پروردگار با همه أشياء و در همه حال - چنانكه خداى تعالى فرمود : « آن كه رويش را به خدا تسليم كند در حالى كه در مقام إحسان است پس به ريسمان الهى چنگ زده است » .
و نبوت مقامى به مردان اختصاص ندارد بلكه مردان و زنان در آن مساويند : خداى تعالى فرمود : « هنگامى كه ملائكه گفتند اى مريم ! خداى تو را برگزيد و پاك گردانيد و تو را بر زنان عالميان برترى داد » . ( اگر مقام مريم چنين است ) پس در باره مقام خامس اصحاب كساء كه ليله قدر بوده و از كسانى است كه خداى تعالى پليدى را از آنها پاك نموده ( يعنى حضرت فاطمه عليها السّلام ) چه مىانديشى ؟
تعبير بسيارى از آيات و روايات بر تغليب است مثل سخن خداى تعالى در باره مريم عليها السّلام : « اى مريم پروردگارت را مطيع باش و سجده نما و با ركوع كنندگان ركوع نما » . و سخن ديگر حق تعالى در باره مريم : « مريم كلمات پروردگار خود و كتابهاى آسمانى او را با كمال ايمان تصديق كرد و از بندگان مطيع خدا بشمار بود » .
سپس هنگامى كه نفس ناطقه انسانى ، خواه مرد و خواه زن مستعد شود ، صور ملكى و ملكوتى برايش متمثل مىشود . خداى سبحان در باره مريم فرمود : « فَتَمَثَّلَ لَها بَشَراً سَوِيًّا » . و مريم را زكرياى پيغمبر صلَّى الله عليه و آله ، ضامن مصالح او گرديد و او را پرورانده است ، و فاطمه را اشرف انبياء محمد صلَّى الله عليه و آله و مادر او خديجه كبرى است كه اولين زنى بوده است كه ايمان آورده است . و در نهج آمده است يك خانه آن روز در اسلام گرد نيامده است جز رسول الله و خديجه ، و من سومى آنها بوده‌ام . و خداى بىنياز بىنياز كننده - پيامبر را به مال خديجه حبيبه خدا و رسول ، توانگر گردانيد چنانكه آيهء كريمهء * ( وَوَجَدَكَ عائِلًا فَأَغْنى ) * تو را بدان ارشاد مىنمايد .
وحى را مراتب است چنان كه خداى سبحان فرموده است : « ما بر تو نيكوترين قصه‌ها را به وسيله آن چه كه به سويت اين قرآن را وحى كرده‌ايم ، حكايت مىكنيم » .
« ياد آر اى رسول آن گاه كه پروردگار تو به فرشتگان وحى كرد كه من با شمايم ، مؤمنان را ثابت قدم بداريد » . و « به مادر موسى وحى كرديم كه طفلت را شير ده و چون

679