إسم الكتاب : ممد الهمم در شرح فصوص الحكم ( فارسي ) ( عدد الصفحات : 689)

ديده‌ايد ( و يا : خبر دهيد ) آتش آن چنانى كه مىافروزيد آيا شما درخت آن را آفريديد يا ما آفرينندگانيم ؟ ما آن را ياد آورى و بهره براى نزول كنندگان قرار داديم « از امثال عرب است كه » در هر درخت آتش است ، مرخ و عفار را به بزرگى به فزونى گيريد » . و مرخ نر باشد و عفار ماده ، چون كسى را آتش بايد دو شاخى از اين دو درخت را ببرد چنان كه آب از آن دو مىچكد و بر هم سايد از ميان آن به اذن خداى تعالى آتش بيرون آيد .
از زمره زوجها اعصابىاند كه از مغز سر منشعب مىشوند اين اعصاب هفت جفتند و هر كدام از آنها از دو عصب مزدوجند و نظاير اينها بىشمارند .
نكاح در همه وجود سريان دارد اين سريان به واسطه حركت قدسي حبّى در مراتب كلَّى وجود است كه به انواع پنجگانه تقسيم مىشود و اين انواع باعث پيدايش عوالم معنوى و روحى و نفسى و مثالى و حسّى با اختلاف صورى كه دارند مىشوند زيرا عادت وجود ، وجود أزلي و ابدى است ، و بخشش و پذيرش آن و پيدايش نتيجه همواره داير است ، و افاضه و استفاضه و نعمتهاى لطيف از آن مىجوشد هر كه در آسمانها و زمين است همه از او حوايج خود را مىطلبند هر روزى به شأن و كارى پردازد همهء حركتها حبىاند ، و فيض به واسطه حركت حبّى جوشش مىكند . پس نخستين نكاح از نكاحهاى پنجگانه كلى توجه الهى ذاتى از طريق اولين اسماء اصلى است كه مفاتيح غيب هويت الهى و حضرت كونىاند .
نكاح در رتبه بعد ، اجتماع اسمائى براى ايجاد عالم أرواح يعنى عالم عقول مفارق و صور آن در نفس رحمانى است . نفس رحمانى به طبيعت كليه و صادر اول و رقّ منشور و نور مرشوش آب حيات « و جعلنا من الماء كلّ شيء حىّ ) و اسمهاى اعظم ديگر موسوم است .
نكاح در رتبه بعد اجتماع أرواح نورى براى ايجاد عالم أجساد طبيعى و عنصرى است .
نكاح در رتبه چهارم اجتماعهاى ديگرى از اسماء است كه منتج مولدات ثلاث « معدن - نبات و حيوان » و لواحق آن مىباشد و پنجمين نكاح ، ويژه كون جامع يعنى انسان كامل است كه مجمع البحرين غيبت و شهادت مىباشد .
نمونه خلق ازواج و نكاح سارى آن است كه خداى سبحان ، روح و نفس را با هم الفت داد پس روح و به منزله زوج و نفس به منزله زوجه است و آن دو را عاشق يك ديگر

664