بودم ) . [1] يعنى عقل اول كه روح محمديه است و مر او را در همهء عوالم مظهر است و هر موجودى از او فيض مىگيرد . پس آدم از عقل اول يعنى از حقيقت محمديه فيض وجود گرفت .
بيان مطلب اين است كه حقيقت انسانيه را در جميع عوالم مظاهرى است .
مظهر اولش در عالم جبروت روح كلى است كه عقل اولش نامند و اين آدم اول است و حوّاى او نفس كليه است كه از ضلع أيسر عقل اول آفريده شد زيرا كه به سوى خلق است و يمينش كه عقل اول است جانب حق است اين در عالم جبروت ، در عالم ملكوت آدم نفس كليه است و حوايش طبيعت كليه اى است كه در أجسام است ، و در عالم ملك آدم ابو البشر و حواست . [2] و هو قوله تعالى : * ( يا أَيُّهَا النَّاسُ اتَّقُوا رَبَّكُمُ الَّذِي خَلَقَكُمْ من نَفْسٍ واحِدَةٍ وَخَلَقَ مِنْها زَوْجَها وَبَثَّ مِنْهُما رِجالًا كَثِيراً وَنِساءً ) * .
خداى تعالى در اول سورهء نسا فرمود : « اى مردم از پروردگارتان پروا كنيد آن كه شما را از يك نفس آفريد و از او جفتش را پديد آورد و از آنها مردان و زنان بسيار پراكنده ساخت » از آدم و حواى عالم جبروت عقول و نفوس مجرده خلق شدند كه عقول ، رجال و نفوس نسائند و از آدم و حواى عالم ملكوت نفوس ناطقهء مجرده و نفوس منطبعه در أجسام كه نفوس ناطقه ، رجال و نفوس منطبعه نسائند و از آدم و حواى عالم ملك كه واضح است .
فقوله * ( اتَّقُوا رَبَّكُمُ ) * اجعلوا ما ظهر منكم وقاية لربّكم و اجعلوا ما بطن منكم ، و هو ربّكم ، وقاية لكم : فإنّ الأمر ذمّ و حمد : فكونوا وقايته في الذمّ و اجعلوه وقايتكم في الحمد تكونوا أدباء عالمين .
« اتقوا » از وقاية است يعنى ظاهرتان را وقاية و سپر قرار دهيد براى پروردگارتان ( كه نقص را به خود نسبت دهيد نه به او ) و باطنتان را كه پروردگارتان باشد وقايهء خودتان قرار بدهيد ( كه كمال را به حق نسبت دهيد ) .
خلاصه اينكه ظاهر شما سپر اسناد نقص باشد به خداى تعالى و باطن شما سپر اسناد

[1] - شرح فصوص قيصرى ، ص 94 .
[2] - شرح فصوص قيصرى ، ص 94 .

65