إسم الكتاب : ممد الهمم در شرح فصوص الحكم ( فارسي ) ( عدد الصفحات : 689)

حدث عن نفخه اشتعال بما في جسده من الرطوبة .
از نفخ حق در اين جسد به سبب رطوبتى كه در جسد است اشتعالى حاصل شد .
حرارت غريزى و روح بخارى مراد از اين اشتعال شعلهء آتشى است كه آن را حرارت غريزيه گويند . افلاطون و پس از وى حكماى اسلام از آن جمله صدر المتألهين در جواهر و اعراض اسفار اين نار حرارت غريزيه را نار الله ناميده‌اند و اين نار الله را روح بخارى نيز گويند كه به تعبير شيخ در طبيعيات شفا مطيّهء اولاى نفس است . اين روح بخارى كه مطيه و مركب نفس است صفوت حاصل از اخلاط اربعه است و آخوند در نفس اسفار آن را خليفهء نفس ناميده است . اين روح بخارى واسطهء تعلق نفس به بدن است و خود روح بخارى حىّ است .
چون جزو بدن است و بدن مرتبهء نازلهء نفس است فافهم ، و قيد غريزى در مقابل حرارت غريبه است . مثل حرارت آتش و حرارت آفتاب و حرارت حاصل از حركت كه اين حرارتهاى بيگانه از بدن چه بسا مفسد و مهلك بدنند . به خلاف حرارت غريزى كه در متن طبيعت و سرشت بدن و حيات آن نهفته و در ارتباط روح به بدن دخيل است و با فقدان آن بدن سرد مىشود و مىميرد . روح را در كتب حكميه اطلاقات بسيار است چون عقل كه فارابى رساله اى در اطلاقات عقل دارد . كلمه روح نيز از روح بخارى گرفته تا روح القدس و روح الله داراى اطلاقات و مراتب و مصاديق بسيار است .
فكان روح الإنسان نارا لأجل نشأته پس روح انسان ( كه حاصل از نفخ الهى است ) نار است ، به جهت نشئهء عنصريهء او ( كه روح حيوانى و نفس ناطقه به صورت نارى كه موجب اشتعال به سبب حرارت غريزيه است ظاهر شده است ) .
كه نشئهء عنصريهء او حارّ است يعنى بدن حيوان زنده گرم است . اين گرمى از آن آتش به نام نار الله است و اگر بدن عنصرى نباشد مانند بدنهاى انسان در وراى اين نشئه كه وزان همين بدن عنصرى طبيعىاند و تفاوتشان به نقص و كمال است ، در عين حال بدن عنصرى نيستند و روحشان صورت ناريه ندارد بلكه روحشان نور و ظاهر به صورت نوريه است .
و لهذا ما كلَّم الله موسى إلَّا في صورة النّار و جعل حاجته فيها ، فلو كانت نشأته طبيعية

604