إسم الكتاب : مشارق الدراري ( شرح تائية ابن فارض ) ( فارسي ) ( عدد الصفحات : 773)

ميزانى اعتدالى كه شريعت و طريقت است نصب كرده شود ، تا اين انسان كه بالوساطة در معرض محبوبى افتاده است ، جملهء ارادات و مقاصد و حركات و سكنات خود را ظاهرا و باطنا ، به وحدت و عدالت پيوند دهد و اين حقيقت محبّت در باطن ، زبانهء اين ميزان كه به حكم سرايت وحدت امر « وَما أَمْرُنا إِلَّا واحِدَةٌ » آن زبانه عين فرايض است پنهان شود ، فان مطلق الأمر يقتضي الفرضيّة ، و اثرى از اين محبّت در باطن اجزاى عمود و كفّه‌هاى اين ميزان كه سنن و نوافل است ، سارى گردد ، تا هر حقيقتى انسانى كه به حكم عنايت بىعلت في الأزل در رتبت محبوبى افتاده باشد و در قدم ، حكم وجوب و وحدت بر او غالب بوده ، و به حكم اقتضاى استعداد كاملش در وقت سير و مرور بر مراتب متنازلا حجبى ضعيف و شفّاف و لطيف بر او طارى گشته ، اگر او را به واسطهء محبوبيش اداى فرايض مخلصا كاملا ميسّر شود ، به مجرّد اداء فرايض ظاهرا و باطنا ، آن حجب ارتفاع پذيرد .
و حينئذ حكم حقيقت آن محبت و وحدت حقيقى او كه باطن آن زبانه است ، در دلش ظاهر گردد و او را بىاو به خود جذب كند ، و آيينهء كمال ظهور خودش گرداند ، تا حكم سابق فأحببت به او ، در او ظاهر شود و نتيجهء آن ظهور آن باشد كه « انّ الله قال على لسان عبده سمع الله لمن حمده » و ذلك تحقيق قوله : « ما تقرّب إليّ عبدي بشيء أحبّ إليّ من أداء ما افترضت عليه » زيرا كه چنان كه هيچ چيز از ميزان به وحدت نزديكتر از زبانهء ميزان نيست ، هم چنين هيچ چيزى به وحدت حقيقت محبت ، نزديكتر از اداى فرايض نيست به سرايت وحدت امر در او ، و اما اگر در مبدأ حكم و اقتضاى استعداد انسانى آن بوده باشد كه در وقت مرور و نزولش در مراتب قيود و صفات كثرت امكانى بسيار گرد او در آيند و حكم وحدتش را مغلوب كنند ، آن كس به رياضات و مجاهدات بسيار محتاج شود ، و جز به ملازمت سنن و نوافل از اذكار و اعمال و انواع قربات كه مخالفت نفس بر آن مشتمل است ، به شرط إخلاص و مجانبت از شبهات و دقايق ريا و شربهاى پوشيده و ترك همهء لذات و شهوات نفس كه استقامت ميزان شريعت و طريقت

731