حادث مىشود ، بر آن تصرّف اقدام ناكننده ، با آن كه اين مقام كه كسى تصرّف يابد و از آن سر باز زند و باز آن را به متصرّف حقيقى باز گذارد ، مقامى سخت عزيز و نايافت است . يعنى اين [1] مقام يافت تصرّفات و امتناع از آن يا عين مقام نبوّت است يا اثر و پرتو و ميراث او كه مقام تمكين و ارشاد است و كيف ما كان ، سعى و كسب را در آن مدخلى نيست ، چه تحقّق به اين ، بر استعدادى كامل من جهة العبد و عنايتى بىعلَّت از طرف حق موقوف است ، و از اين جهت عزيز است .
و آن چه منقول است از مصطفى - صلَّى الله عليه و سلَّم - كه مىفرمود : « ما أوذي نبيّ مثل ما أوذيت » و روى مباركش را مجروح مىكردند ، و او مىفرمود : « اللَّهمّ اهد قومي فانّهم لا يعلمون » و با ثبوت تمكَّن از تصرّفات به حكم * ( وَما رَمَيْتَ إِذْ رَمَيْتَ وَلكِنَّ الله رَمى ) * [2] و اثر * ( إِنَّ الَّذِينَ يُبايِعُونَكَ إِنَّما يُبايِعُونَ الله ) * [3] و غير آن در مقابلهء آن ايذاها ، هيچ اثرى و تصرفى در ايشان از اهلاك و غيره از او صادر نمىشد ، جز به امرى معيّن و وحيى مخصوص ، آن همه از اين مقام تمكَّن و اباى مذكور است . پس كأنّه ناظم - رحمه الله - در اين أبيات اثبات سير و ترقى خود مىكند از اول تا آخر مقام ولايت ، به حكم كمال متابعت صاحب اين اصل - صلَّى الله عليه و سلَّم - و اثر وراثت حقيقى خود را از او بيان مىفرمايد .
< شعر > جواهر انباء زواهر وصلة ظواهر أبناء قواهر صولة [1] < / شعر > هذا البيت خبر مبتدأ محذوف ، تقديره : هذه الأسماء من حيث مقام التوقيف هذا كذا و كذا .
اين اسماى مذكور كه مفاتيح غيبند از حيثيّت اين مقام توقيف و ابا از تصرّفات

[1] جواهر انباء : يريد انباء كالجواهر في قيمتها . زواهر مشرقات : اى متلألئات ، زواهر جمع ، زاهرة . الوصلة : ما يتوصل به الى الشيء .
[1] زيرا كه اين مقام يافت - خ ل - .
[2] الأنفال ( 8 ) آيهء 17 .
[3] الفتح ( 48 ) آيهء 10 .

576