إسم الكتاب : مشارق الدراري ( شرح تائية ابن فارض ) ( فارسي ) ( عدد الصفحات : 773)

چون معلوم شد كه عالم عبارت به نسبت با عالم حقيقت و آگاهى تمام ، عظيم تنگ افتاده است ، پس هر چه در حال كشف و شهود بر تو روشن شود و تو متيقّن باشى به آن كه آن معنى مكشوف عليك را در عبارت نمىتوانى آورد و از تمام بيان آن قاصرى ، معلوم مىشود كه به باطن آن رسيده اى و اهل آن سرّ گشته اى .
اما اگر تو را گمان افتد كه آن چه در كشف ديده اى ، تمامش در عبارت مىتوانى آورد ، بدان كه به بعضى از اوصاف او بيش نرسيده اى و از كنه آن خبر ندارى و از آن غريبى ، پس خاموش شو تا پيش اهل اطلاع رسوا نشوى ، چه آن ذات مقصود را اوصاف بسيار است و چون تو او را به يك وصف بيش نديده باشى ، آن گاه كه به وصفى ديگر پيدا شود ، او را نشناسى و به انكار تلقّى نمايى و گويى نعوذ باللَّه منك ، و حينئذ پيش ديده وران خجل شوى و از احكام اوصاف ديگرش محروم مانى ، پس خاموشى گزين ، تا از اين ورطات سليم مانى .
< شعر > و في الصمت سمت عنده جاه مسكة غدا عبده من ظنّه خير مسكت [1] < / شعر > و در خاموشى نيز آهنگى است كه نزد آن آهنگ است آبروى بقيّتى از هستى مضاف به نفس سالك كه بندهء آن جاه شد آن كسى كه گمان برد آن را بهترين خاموش كننده اى .
السمت هاهنا مصدر قولهم سمت يسمت أي قصد ، و المسكة البقيّة .
يعنى هر چند در بيت گذشته تو را خاموشى فرمودم ، امّا بدان كه خاموشى نيز مطلقا محمود نيست ، چه در خاموشى نيز قصدى هست كه غايت آن قصد محبت جاه است و آن محبّت جاه مضاف به بقيّتى از نفس و هواهاى او است ، زيرا كه نفس باشد كه در معرض خوف خجالت و رسوايى در پيش فصحا و بلغا يا از براى اظهار ثبات و وقار خود ، خاموشى اختيار كند و غايت غرض و مقصدش در آن ، حبّ جاه باشد به نزد خلق و اين چنين مقصدى جز به بقيّتى از هواهاى نفس

[1] السمت : حسن التصرّف . الجادة : الشرف . المسكة : وفرة العقل .

341