با تو مىگويم كه :
< شعر > فألسن من يدعى بألسن عارف و قد عبرت كل العبارات كلَّت [1] < / شعر > چه زبانهاى هر كه خوانده و خطاب كرده مىشود ، به زبان آورترين عارفى و به تحقيق و درستى بيان كردند جملهء آن زبانها و همگى آن عبارتها كه ممكن باشد به كار بردند ، عاقبت از تحقيق و كمال افصاح از حقيقت آن چه مقصود است ، از معانى گنگ شده‌اند و فرو مانده چه دايرهء علم كه حصّه و اعتبارى از اصل كار است ، وسيعتر است از دايرهء كلام كه حصّه اى از علم است و آن نسبت ظهور علم است من حيث القول لا من حيث الفعل . و باز دايرهء كلام متّسعتر است از دايرهء خطاب ، چه حكم حال و صفت مخاطب ، مقيّد آن است ، و باز دايرهء خطاب فراختر از دايرهء عبارت است كه به قيود حروف و اصوات و اختلاف لغات مقيّد و محصور است ، پس از آن جا كه كنه مقصود است تا عالم عبارت ، سه دايره و واسطهء كلَّى است هر يك تنگتر از ديگرى ، پس مقصود - كما هي - در عبارت چون تواند گنجيد ، الا آن كه به صفات و اسما از او نشانى توان داد ، و چون به كنه حقيقت رسد ، زبان گنگ شود و چون آن چه مقصود است ، بگفت نمىآيد ، پس تو كه مسترشدى چرا خود را در معرض اين خطرهاى مذكور مىآورى و سلاح به دست دشمن نفس مىدهى .
< شعر > و ما عنه لم تفضح فانّك اهله و أنت غريب عنه ما قلت فاصمت [1] < / شعر > و آن چه از او بيان نكنى و نتوانى آن را در عبارت آوردن از معانى ، تو اهل و سزاوار آنى و ملك تو است و به آن رسيده اى ، و تو بيگانه و غريبى از آن چه از او باز مىگويى و مىپندارى كه او را تمام بيان كردى و در عبارت آوردى ، زيرا كه

[1] السن عارف : افصح ، و أطلق لسانا . عبرت : اجتيزت ، استعملها على سبيل المجاز للعبارات ، و قد تكون عبّرت بتشديد الباء : اى فسّرت . كلَّت : عجزت اى الألسن ، جمع لسان .
[1] في بعض النسخ : و أنت غريب عنه ، ان قلت فاصمت . لم تفصح : لم تبين .

340