إسم الكتاب : مشارق الدراري ( شرح تائية ابن فارض ) ( فارسي ) ( عدد الصفحات : 773)

مزاجيش ، مخلَّص شود و به حكم * ( لِيَمِيزَ الله الْخَبِيثَ من الطَّيِّبِ ) * [1] اخلاق و اوصاف طبيعتش ، از اخلاق و اوصاف روحانى متميّز شود ، پس اجتماعى معتدل ميان خلاصهء هر طرفى در عين آن نور حيات كه برزخ و واسطه است ميان بخار ضبابى كه طبيبانش روح حيوانى مىخوانند و در شريعت از او نفس امّارهء بالسوء ، عبارت آمده است و ميان آن پرتو نورانى شعشعاني كه اثر نفس ناطقه است ، پيدا آيد ، كه آن هيئات اجتماعى اعتدالى را به زبان اهل تحقيق ، حقيقت قلب مىگويند .
و حينئذ آيينهء آن اسم صاحب سلطنت و ظهور او ، اين هيئات اجتماعى اعتدالى برزخى باشد ، چنان كه آيينهء آن تجلى اول ، آن تعيّن و برزخيّت اول است . و آن گاه اين سالك مذكور را صاحب دل توان گفت و اين حقيقت اعتدالى كه دلش مىخوانند پيش از اين هم در ذات اين شخص مركوز بود و مركب آن سرّ وجودى او بود ، و ليكن حكم اين دل در احكام آب و گل كه احكام انحرافى بر او غالب است ، مغلوب و مستهلك بود تا اين غايت ، چون آن احكام زوال پذيرفت ، او پيدا آمد و حكمش ظاهر شد . پس بعد از اين به تدريج ، هم به محض عنايت با واسطهء سلوك احكام هر اسمى از آن اسماى كلى ديگر كه ايشان را به طريق مدد در تعيين مزاج او اثرى بوده است ، بلكه از آن جهت كه هر قوتى از قواى كلَّى روحانى و مزاجى او مظهر اسمى از آن اسماى كلَّى مذكور است و مظهر احكام و آثارش ، احكام هر يك از آن اسما از حيثيّت آن قوت و آثار او كه مظهر آن اسم و آثار اويند ، پيدا و متميّز مىشوند .
و باز هيأتى اجتماعى ديگر از ميان احكام آن اسم كلى و احكام اين اسم صاحب سلطنت ، در عين همان برزخيّت كه اجتماع اول بود ، واقع مىشود و آيينهء آن اسم كلى مىشود ، و همچنين به حسب هر اسمى از آن اسماى كلى مذكور ، از احكام روحانى و مزاجى او و ديگر اسماى اجتماعى ، حاصل مىآيد و اسمى كلى

[1] الأنفال ( 8 ) آيهء 37 .

171