سرايت آن انگيزش عشقى مذكور ، در او از حيثيّت مظاهر معنوى و روحانى و مثالى و حسّى از حضرت مظهر فلكى و كوكبى خاص خود اقتضاى تعيين حصّه وجودى كند به توسط اوضاع و تشكَّلات و اتّصالات مناسب به واسطهء مدد هر يك از اين اسماى كلى ديگر از حيثيّات مظاهر ايشان روحا و مثالا و حسا به اوضاع و تشكَّلات و اتّصالاتى موافق و مناسب اوضاع مظاهر آن اسم صاحب سلطنت ، تا آن حصّهء وجودى متعين از حضرت آن اسم صاحب سلطنت به اين امداد مذكور ، در مراتب عناصر و مولَّدات سير كند و به صورت مزاجى در عرض اعتدال انسانى ، في أعلى درجاته ظاهر شود .
پس آن اسم صاحب سلطنت به مظاهر خود و به مدد ديگر اسماى كلى به مظاهرها به تربيت او قيام نمايد ، تا آن صورت عنصرى اين انسان كه در صدد آن است كه مظهر اين اسم صاحب سلطنت و مكمّل او شود ، بالرجوع الى أصله و هو حضرة تلك البرزخيّة المذكورة ، به حدّ بلوغ رسد و چون اين عالم ، عالم مزج و اختلاط است ، احكام وحدت و كثرت و وجود و علم و وجوب و امكان روحانى و جسمانى طبيعى عنصرى ، جمله در اين نشآت عنصرى انسانى به هم درآميخته گشت و حكم تميز مضمحل شد و به حكم آن امتزاج در عين اين مزاج ، احكام كثرت قوت گرفت و ميان آن سرّ وجودى وحدانى و اصلش و ميان آن پرتو روحانى و محتدّش ، حجب مظلم متراكم گشت . به سبب خفا ، حكم اعتدال و ظهور احكام انحراف در هر طرفى از اين اطراف ، چه ظهور آن اسم و احكامش تماما موقوف بود بر مظهرى و آيينه اى معتدل .
پس چون حكم آن حركت حبّى و حيات اصلى از آن سرّ وجودى و لطيفهء روحانى ، سر برزدن گيرد و اول يا به محض عنايت جذبة من جذبات الحق ، يا به واسطهء سير و سلوك به تحقق به مقامات كلى چون توبه و زهد و توكَّل و رضا تا ظهور حكم آن حركت حبّى و ميل معنوى تماما جملهء اخلاق و اوصاف روحانى اين صاحب مزاج كه در صدد تحقق به مقام كمال است از اخلاق و اوصاف طبيعى

170