در آن هيأت اجتماع تجلى مىكند تا آن گاه كه به جملهء اين اسماى كلى و احكام ايشان متحقق شود ، پس اجتماعى اعتدالى حقيقى كلى ميان احكام اين جمله اسماى كلى كه حقايق ايشان در عين آن برزخيّت الوهى واقع بود ، حاصل آيد و حينئذ آن هيأت اجتماع ، دل حقيقى باشد و صورت آن برزخيّت الوهى گردد ، و آيينهء تجلى ذاتى شود .
و اكنون رجوع آن اسم صاحب سلطنت به اصل خود كه حضرت الله است ، به وصف كمالى حقيقى او كه اشتمال است على جميع الأسماء الكليّة بالفعل مفصلا ، تمام گردد و تا حكم اسمى جزئى مانده باشد كه تمام به آن متحقق نشده باشد بقا و ثبات او در اين نشآت دنيوى لازم افتد ، چون تمام شود ، نقلش به نشآت برزخى واجب شود . پس كاملان از انبيا و رسل آنان بودند كه هر يك مظهر اسمى از آن اسماى كلى بود كه حقايق ايشان همچون أجناس عاليه است در آن برزخيّت الوهى واقع شده در رجوع هر يكى به آن حضرت الوهيّت كه كمال ايشان كه اشتمال بود بالفعل على الكلّ به آن رجوع از حيثيّت آن رسول كامل ، متعلق بود .
و اما ديگر انبيا و رسل ، مظاهر اسماى ديگر بودند كه از آن اسما بعضى همچون أجناس بودند تحتها انواع به حكم : * ( تِلْكَ الرُّسُلُ فَضَّلْنا بَعْضَهُمْ عَلى بَعْضٍ ) * [1] در حكم آن مظهريّت متفاوت و متفاضل افتاده و اثر آن تفاوت در مشاهد و علوم و اذواق و معاريجشان و قلَّت و كثرت متابعان و طول مدت شريعت و نسخ آن الى غير ذلك ، ظاهر بود و چون ظهور هر اسمى كلى يا جزئى و احكام و آثارش از حيثيّت هر مظهرى انسانى از كاملان و غير ايشان ، به صورت كمال مشروط آمد به شرط اعتدال و احكام كثرت و انحراف و صور محاذيات اطراف بسيار بود ، لا جرم از ميزانى و حافظى كه محافظت حكم آن اعتدال كند تا آن اسما و آثار ايشان كه اقوال و افعال و حركات و سكنات هميشه به صورت كمال ظاهر شود ،

[1] البقرة ( 2 ) آيهء 253 .

172