پيش گفتار [ به قلم محقق ] به نام آن كه جان را فكرت آموخت اين اثر منيف كه شايد بهترين اثرى است كه تا كنون توسط نگارنده اين سطور در اختيار اهل معرفت وارباب حكمت قرار گرفته ، شرحى است بر تائيه ابن فارض مصرى حموى ، عارف بزرگ قرن هفتم هجرى قمرى ، اثر بىنظير عارف [ 1 ] نامدار ، سعيد الدين بن احمد فرغانى ( م 700 ه . ق . ) .
نام شارح علامه بنا به تصريح خود آن عارف بزرگ ، سعيد است واستادش شيخ كبير ، صدر ارباب الحق واليقين ، صدر الدين قونوى رومى ( م 673 ه . ق . ) در مقدمه يا تقريظى كه بر

( 1 ) . مؤلف بنا بر تصريح خود ، در سر صفحه اول شرح قصيده ( بنا به نقل آقاى چيتيك از نسخه موجود در كتابخانه سليمانيه تركيه ) مرقوم داشته است : « تأليف العبد الفقير الى ربّه العليم الخبير ، سعيد الدين بن احمد الفرغاني الكاسانى ، احكم الله أحواله وانجح من لطفه آماله » . با كمال تأسف حقير به نسخه اصل يا نسخ بهتر از آن چه در اختيار دارد ، دست نيافت . كاسان بر وزن كاشان بنا به گفته بعضى ، نام دهى است از نواحى سمرقند ، كه در شمال اخسيكت واقع شده است . فرغانه نام ولايتى است از ملك ما وراء النهر ما بين سمرقند وچين ، وكاسان گويا از نواحى فرغانه مىباشد . فرغانه نيز نام گوشه وشعبه اى از موسيقى است كه گويا همان نهاوندك باشد . بعضى ديگر گفته اند : « شهر كاسان از سرزمينهاى شمال فرغانه ، هنوز آباد وباقى است ودر جانب راست رود سيحون قرار دارد . در كنار شهر رودخانه اى قرار دارد كه نزديك اخسيكت به رود سيحون ملحق مىشود . جغرافى نويسان قديم نوشته اند : « اين شهر داراى قلعه اى محكم مىباشد كه اين رودخانه از كنار قلعه عبور مىكند » .

9