فقال : يا محمد اقرأ امّتك منّي السلام ، و أخبرهم ان الجنّة طيّبة التربة عذبة الماء ، و انّها قيعان [1] و ان غراسها سبحان الله ، و الحمد لله و لا إله إلَّا الله و الله أكبر » .
پس به واسطهء اين تجسّد مذكور ، حقيقت كامل منبسط مىشود ، و بناى كمالش به آن انبساط ، محكم مىگردد .
مقدمهء چهارم ، آن است كه هر مرتبه اى و عالمى و حضرتى را مبدئى و منتهايى و وسطى حقيقى است ، و كامل را در هر عالمى ، صورتى كه مدد اهل آن عالم از حيثيّت آن صورت مىدهد ، و آن وسط حقيقى هر عالمى و مرتبه اى از ملك و ملكوت و جبروت ، محلّ آن صورت كامل است ، و هر علمى و معرفتى و حكمتى كه از احكام و خواصّ هر مرتبه اى و عالمى ظاهر خواهد شد ، آن جمله [1] نتيجهء - بيان آن كامل خواهد بود ، از حيثيّت آن صورت كماليّت كه او راست در هر مرتبه اى و مقامى . اما علوم حقيقت جمله نتايج بيان او است از حيثيّت مقام إحسان و تحقق به اسما و صورتى كه او راست در وسط حقيقى عالم أرواح و مثال و علوم شريعت و اسرار و دقايق حكمتهاى احكام شرعي مستنبط باشد از بيان او - من حيث مقام الإسلام و التعلَّق بالأسماء و خصايص ، أفعاله و أقواله المختصّة بمزاجه الكامل الواقع في حاقّ الوسط و الاعتدال .
اكنون چون اين مقدمات معلوم شد ، معانى أبيات آينده را با آن تطبيق كرده مىشود .

[1] بيان آن كمال خواهد بود از حيثيّت كماليّت كه او را است در عالم جبروت ، و علوم طريقت نتيجهء بيان او و از حيثيّت مقام تخلَّق و ايمان و صورتى كه او را است در وسط حقيقى عالم أرواح و مثال و علوم شريعت و دقايق حكمتهاى شرعي مستنبط از بيان او . اين چهار سطر در نسخهء اصل است « 2 » و به جاى پنج سطرى است كه در بين دو خط زير شمارهء 4 نوشته شده است .
[1] و ان اغراسها - خ ل - . « 2 » مراد از نسخهء اصل ، نسخهء آقاى دكتر على اصغر مهدوى دام ظله است كه در مقدمه خصوصيات آن ذكر شده است .

593