آن را عقل مىخواندند [1] ، و به اعتبار ادراك جزئيّات و تعلَّقات [2] كه به اجرام سماوى دارد ، آن را نفس مىخوانند ، تا ، چنان شود كه صور [3] آن كليّات عقليّه [4] متّصفه [5] ظاهر گردد ، و در هويّت نفس منطبعه به صور [6] جزئيّات ظهور كند [7] ، و جزئيّات به آن كليّات محفوظ گردد ، و كليّات در عالم شهادت به جزئيّات مضبوط ماند [8] . و نفس [9] جزئيّهء منطبعه را ، چون مجرّد [10] از نفس ناطقه اعتبار كنى ، آن را عالم مثال گويند ، كه در [11] آن عالم ، هر موجودى را از موجودات مجرد [12] و غير مجرد ، مثالى هست كه به حواس باطن ادراك آن [13] توان كرد ، و كشف ارباب كشوف در آن [14] عالم است . و وجود حق [15] را تنزّلى ديگر است [16] از عالم ملكوت به عالم ملك ، كه آن ظهور هويّت [17] اوست ، در مظاهر صور مختلفه ابتداى [18] آن از عرش است و كرسى ، و أجسام عنصرى و صور مركبات از معادن و نبات و حيوان [19] كه انتهاى عالم ملك است . پس [20] وجود حق را - جلَّت قدرته - تنزّلى ديگر است [21] به عالم انسان [22] ، و آن آخر مراتب تنزّلات [23] است . و از اين واضحتر نمىشايد [24] گفت و غيرت [25] حق كشف غطا را نمىگذارد ، و أكابر طريقت ازين زيادت گفتن رخصت ندادند [26] .

[1] د ، س : مىخوانند .
[2] د ، س : و تعلَّقى كه با اجرام .
[3] ب : صورت .
[4] د : عقليه يعنى صور اسماء سبعه . آ ، ب : عقليه منطبعه ظاهر شود .
[5] س : متصف .
[6] د ، س : به صورت .
[7] د ، س : مىكند .
[8] ب : يابد .
[9] د ، س : نفوس .
[10] د ، س : مجرد نفس .
[11] آ : در عالم .
[12] د ، س : مجرده و غير مجرده .
[13] د : آن را ادراك توان كرد - س : بتوان كرد . ب : ادراك او نتوان .
[14] د ، ب : درين . آ : بر آن عالمست .
[15] د : حق تعالى . س : حق عز اسمه
[16] د ، س : هست .
[17] آ : هستى .
[18] د ، س : كه ابتداى . ب : ابتدا از عرش و كرسى .
[19] ب : حيوانات .
[20] آ : آن وجود حق .
[21] س ، آ ، ب : هست .
[22] ب : انسانى .
[23] د ، س : تنزلاتست .
[24] آ : نمىتوان گفت .
[25] د : در غيرت .
[26] د ، س ، آ ، ب : نداده‌اند .

9