اسم [1] سميعى اينجا [2] آشكارا شد . پس ارادت [3] حق به اين [4] حال منضم گشت و متعلَّق [5] بود اعيان شد ، كاف به نون پيوست ، تا به امر « كُنْ » آن چيز « فَيَكُونُ » شد [6] .
اين حال را « كلام » گفتند و اسم متكلم درين محل [7] بظهور رسيد [8] . و چون اين [9] شش صفت [10] مترتّب بر صفت [11] حيات است ، اسم « حىّ » مقدم اسماء آمد ، و آخر [12] اين اسماء « متكلَّم » گشت . و اين اسماء سبعه را ائمّهء اسماء خوانند و اين اسماء را هم اماميست ، و بعضى امام [13] ائمّه « حىّ » را دانند و بعضى « علم » را . و چون اين اسماء به هيچ حال از ذات منفك نيست ، اسامى [14] ذات شمرند ، مگر متكلَّم را كه مقتضى اثنينيّت است [15] ميان مخاطب و مخاطب ، و شمول بر جميع [16] معانى دارد : از امر و نهى و اخبار و غير ذلك ، بعضى از اسماء صفات شمرند . پس هر چند كه كثرت افزايد ، تنزّل افزايد ، و هر تنزّلى [17] را فراخور آن عالمى بايد ، كه وجود در آن عالم به تعيّنى [18] ديگر ظهور كند ، و خود [19] را به خود نمايد . پس از حضرت واحديّت و الهيّت ، كه عالم [20] آن جبروت بود ، تنزّل فرمود به حضرت لوح المحفوظى ، كه نفس ناطقه و عالم امر عبارت از آنست [21] ، و عالم او را [22] عالم ملكوت خوانند . و اين نفس ناطقه را چون نيك بنگرى همان عقلست [23] كه به [24] اعتبار ادراك كليّات و تجرّدى كه داشت

[1] ب : كه اسم سميعى .
[2] د : آن جا .
[3] ب : ارادت به اين حال .
[4] د ، س : آ : با اين .
[5] ب : و متعلق به صور و اعيان شد - آ : متعلق داعيان شد .
[6] ب : گشت .
[7] س ، آ ، ب : حال .
[8] ب : آمد .
[9] د ، س ، آ ، ب : به اين .
[10] د ، س ، آ ، ب : صفت مذكور .
[11] آ : به صفت حيواتست . د ، س : حياتست . ب : حيوة هست .
[12] س : آخرين .
[13] س ، آ : امام اين ائمّه . . .
[14] س : اسماء . آ : اين اسماء را اسامى ذات شمرند متكلم را . . .
[15] آ : « است » ندارد .
[16] ب : معانى هر چند كثرت را فزايد تنزل را افزايد .
[17] ب : هر مربى را فراخور تنزل عالمى باشد ، آ : و هر ترقّى را
[18] د : تعيّن . آ : به تعيّن .
[19] ب : و خود را بخود پس . د ، س : در آن عالم مناسب آن . . .
[20] ب : كه آن عالم . د : ندارد .
[21] د : اينست .
[22] آ : او را - ب : عالم او را ملكوت مىگويند .
[23] د ، س : عقل است . ب : عقل است به اعتبار .
[24] آ : به اعتبار جزئيات و تعلقى كه .

8