هؤلاء من السّؤال علمهم بأنّ لله فيهم سابقة قضاء . فهم قد هيّئوا [1] محلَّهم لقبول ما يرد منه و قد غابوا عن نفوسهم و أغراضهم . و من هؤلاء من يعلم أنّ علم الله به في جميع أحواله هو ما كان عليه في حال ثبوت عينه قبل وجودها و يعلم أنّ [2] الحقّ لا يعطيه إلَّا ما أعطاه عينه من العلم به و هو ما كان عليه في حال ثبوته ، فيعلم علم الله به من أين حصل . و ما ثمّ صنف من أهل الله أعلى و أكشف من هذا الصّنف فهم الواقفون على سرّ القدر .
* شرح يعنى [3] ازين قوم كه علم ايشان [4] ، به حكم حق در شأن ايشان به سابقهء قضا ، مانع ايشان شد از سؤال ، طايفه اى هستند كه مىدانند كه علم الله به اين بنده در جميع احوال او تابع آنست كه عين ثابتهء بنده بر آن است [5] ، در حالتى كه عين اين بنده در غيب [6] مطلق ثابت بود ، و مىدانند كه حق هيچ چيز به بنده [7] نخواهد داد ، إلَّا آن چه عين ثابتهء بنده آن را به حق داده باشد از علم حق به احوال استعداد بنده . پس داد حق وى را به حسب آن خواهد بود . پس بندهء عارف از حق هيچ [8] نطلبد چرا كه ناخواسته داد خود خواهد يافت ، و اين طايفه بر دو قسماند ، چنانكه مىگويد :
* متن و هم على قسمين : منهم من يعلم ذلك مجملا ، و منهم من يعلمه [9] مفصّلا ، و الَّذي يعلمه مفصّلا أعلى و أتمّ من الَّذي يعلمه مجملا . فإنّه يعلم ما في علم الله فيه : إمّا بإعلام [10]

[1] د : هيّو .
[2] س : أن اللَّه .
[3] س : يعنى اين قوم .
[4] س : ايشان را .
[5] د ، س : بر آنست .
[6] س : در عين مطلق .
[7] س : بر بنده .
[8] س : هيچ چيز .
[9] و : يعلم .
[10] د ، س ، و : اللَّه تعالى .

69