* متن < شعر > إذا دان [1] لك الخلق فقد دان لك الحقّ و إن دان [2] لك الحقّ فقد لا يتبع الخلق < / شعر > * شرح يعنى چون خلق مطيع [3] تو شدند ، بدان كه حق نيز مطيع تو شد زيرا كه خلق ظلّ حقّند [4] ، و هر آينه ، ظلّ تابع ذو ظلّ باشد . پس طاعت حق سابق بود بر طاعت خلق . و چون حق [5] ظاهر در صورت [6] تو كه نهايت مقام تنزّل [ است ] ، مطيع تو گشت ، خلق گاه بود كه به حكم مناسبت روحانى و اتحاد تربيت اسما ، مطيع تو شوند و گاه به حكم مباينتى كه ميان تو و ايشان بود در تربيت اسما ، مطيع نگردد [7] .
* متن < شعر > فحقّق قولنا فيه [8] فقولي كلَّه حقّ [9] فما في الكون موجود تراه ماله نطق < / شعر > * شرح به طريق نصح مىفرمايد : كه ، آن چه مىگويم از اسرار حق ، مرا در آن صادق دانيد . و از آن اسرار يكى اينست [10] كه هيچ موجود در عالم نبينى ، إلَّا [11] ، او را روحى هست ، و زبانى ناطق ، كه لايق وى [12] است . و إن من شيء إلَّا يسبّح بحمده .
* متن < شعر > و ما خلق تراه العين إلَّا عينه حقّ و لكنّ مودع فيه لهذا صوره [13] حقّ < / شعر >

[1] و : كان . س : إذا دان لك الحق فقد لا يتبع الحقّ .
[2] و : كان .
[3] د ، س : مطيع و منقاد .
[4] د ، س : حقّاند .
[5] د : خلق .
[6] س : صورت در نهايت . د : در نهايت .
[7] د ، س : نگردند .
[8] س : « فيه » ندارد .
[9] د : كلَّه الحق .
[10] س : آنست كه .
[11] د : الَّا كه او را .
[12] د ، س : ويست .
[13] س : صورة .

236