خواص از استناد [1] افعال به نفس خود [2] ، و اتّقاى أخص از اثبات وجود غير مع الحق .
و اين فرقان كه زايدهء [3] اين تقويست ، ارفع [4] فرقانات است .
* متن < شعر > فوقتا يكون العبد ربّا بلا شكّ و وقتا يكون العبد عبدا بلا إفك < / شعر > * شرح يعنى ، گاه بود كه بنده به صفت الوهيّت و ربوبيّت ظاهر شود ، به اظهار قدرت و تصرف ، و گاه به صفت حدوث و ضعف و عجز موصوف گردد .
* متن < شعر > فإن كان عبدا كان بالحقّ واسعا و إن كان ربّا كان في عيشة [5] ضنك < / شعر > * شرح يعنى ، چون بنده به صفت عجز و قصور ظاهر شد [6] ، در سعت است [7] كه حول و قوّت وى به الله است ، و كس را با وى مطالبه نيست . و چون قدرت ربوبيّت و تصرف از وى بوجود آمد [8] ، در تعب ضيق مطالبه بماند . زيرا كه هر وقت ازو آن توقّع دارند ، و او را آن از خود نيست .
* متن < شعر > فمن كونه عبدا يرى عين نفسه و تتّسع [9] الآمال منه بلا شكّ < / شعر > * شرح يعنى چون ظهور بنده به عبديّت بود نفس خود را عاجز يابد ، و عرصهء [10] آمال خود به التجا به جناب رب الأرباب فراخ گرداند .

[1] د ، س : اسناد .
[2] د : خود بود .
[3] د ، س : زاده .
[4] د : « ارفع » ندارد .
[5] د : في عيشه ضنك .
[6] س : شود .
[7] س : اوست .
[8] س : اند .
[9] و : يتّسع .
[10] س : و عرضه آمال خود به التجا . . .

183