* شرح بعضى بر آنند كه « كاف » زايده [1] است ، پس معنى وى تنزيه بود [2] . زيرا كه از قول « ليس مثله [3] شيء » اين لازم آيد كه او را مثل به هيچ وجه از وجوه نيست .
« وَهُوَ السَّمِيعُ الْبَصِيرُ » ، تشبيه باشد زيرا كه اطلاق سمع و بصر بر مالك و بر عبد كنند .
و بعضى بر آنند كه « كاف » در وى زايده [4] نيست . پس به جاى مثل باشد . يعنى ، « ليس مثل مثله شيء » ، و نفى مثل از مثل خود كرده باشد و اثبات مثل ، و اين [5] عين تشبيه است . و تنزيه درين قول بود كه « وَهُوَ السَّمِيعُ الْبَصِيرُ » ، يعنى ، اوست [6] تنها كه ، سميع و بصير است در سمع و بصر همه .
* متن لو أنّ نوحا - عليه السلام - جمع لقومه بين الدّعوتين لأجابوه :
فدعاهم جهارا ثمّ دعاهم إسرارا ، ثمّ قال لهم « اسْتَغْفِرُوا رَبَّكُمْ إِنَّه كانَ غَفَّاراً » . و قال « دَعَوْتُ قَوْمِي لَيْلًا وَنَهاراً فَلَمْ يَزِدْهُمْ دُعائِي إِلَّا فِراراً » .
* شرح يعنى فلو كان دعوته دعوة جامعة بين [7] وحدة الذّات و كثرة الأسماء و الصّفات [8] . . . لأجابوه و ما نفروا عنه [9] . . . و انقادت ظاهريّاتهم ظواهر [10] المناسبة الكثرة الظَّاهرة الَّتي هم [11] في إظهارها إلى كثرة الأسماء المذكورة و انقادت بواطنهم الأحديّة

[1] د : زايد .
[2] د ، س : باشد .
[3] د ، س : كمثله .
[4] د : زايد .
[5] د : او اين .
[6] د : اوست كه سميع است و بصير است . س : اوست كه تنها .
[7] د ، س : من وحدة .
[8] ج : جمله مفصل است .
[9] د ، س : ما يفرّوا . د ، س : « عنه » ندارد .
[10] د ، س : ظاهر .
[11] د ، س : هي في .

111