إسم الكتاب : شرح فصوص الحكم ( عدد الصفحات : 481)

بلكه علم او را اعطاى سكوت كرد و آرام دل و نور يقين ثمره داد ، يا از روى تمكن در مقام تمكين ، چون اهل تلوين اضطراب نكرد ، چنان كه ديگرى را اعطاى عجز كرد ، و مضطرب ساخت . كما قيل : « الشك ريبة و الصدق طمأنينة » . لا جرم سكوت اين طايفه به خاموشى ديگرى نمىنمايد ، چنان كه حضرت مولوى در مثنوى مىفرمايد ، بيت :
< شعر > من ز شيرينى نشينم رو ترش من ز بسيارى گفتارم خموش < / شعر > و هذا هو أعلى عالم باللَّه تعالى .
و اين داناترين علما با الله تعالى است از آن كه شناساى عالىترين مراتب و مقامات است ، و در هر مقامى اعطاى حق آن مقام بتقديم مىرساند . بيت :
< شعر > گاه مهر خامشى بر لب نهد گاه داد شرح اسرارش دهد نى مقالاتش ز حيرانى بود نى سكوت او ز نادانى بود < / شعر > و ليس هذا العلم الا لخاتم الرسل و خاتم الأولياء ، و ما يراه أحد من الأنبياء و الرسل الا من مشكاة الرسول الخاتم ، و لا يراه أحد من الأولياء الا من مشكاة الولى الخاتم ، حتى أن الرسل لا يرونه - متى رأوه - الا من مشكاة خاتم الأولياء : ) * يعنى : اين علم حاصل نيست به اصالت ، مگر خاتم رسل و خاتم اوليا را ، از براى آن كه احاطه به جميع مقامات و مراتب و ادراك كلَّى و جزئى و كثير و قليل و حقير و جليل آن و تمييز در ميان ايشان به اصالت دست نمىدهد مگر مظهر اسم اعظم را و مجلاى آن را ظاهرا و باطنا ، و آن خاتم رسل و خاتم اوليا است .
و لهذا هيچ احدى از رسل و انبيا مشاهده حق و مراتبش نمىكنند مگر از مشكات رسول خاتم كه ممدّ همم و قدوه طريق امم و مفتاح خزاين جود و كرم است ، چنانچه هيچ احدى از اوليا مشاهدهء جمال حق نمىكند مگر از مشكات ولى خاتم كه روح الله و كلمهء ملقى به مريم است ، حتى رسل نيز در حالت مشاهده از مشكات او بينند .
و تدقيق و تحقيق مرام در اين مقام آنست كه انبيا مظاهر امّهات اسماء حقاند ، و اين امّهات داخل در حيطهء اسم اعظم جامع كه مظهر او حقيقت محمديّه است و لهذا امّت او نيز « خير امم » و شهداى روز قيامت و حبيب الله مزكى ايشان ، و علماى اين امّت چون انبياى بنى اسرائيلاند ، و چون شأن نبوّت و رسالت مأخوذ از مقام اوست عليه السّلام ، و مراتب اين هر دو يعنى نبوّت [ و رسالت ] به اختتام [ 40 - پ ] پيوست نه مرتبهء ولايت كه ، آن باطن نبوّت و رسالت است كه انقطاع به دو راه

129