و چون كارزار و شكست را ديد پريشان شد و ترسيد . . ( 1 ) پرسيد : كدام يك از آن دو زودتر از دنيا رفت ؟ گفتند كه فرزندش پيش از او مرد . پس شوهر آن زن يعنى پدر نوزاد مرده را فرا خواند و دو ثلث از ديه را ارث او قرار داد و ثلث آن را ميراث مادرش ، سپس نيمى از ثلث ديه اى را كه زن از فرزند مرده اش به ميراث مىبرد ميراث شوهر قرار داد ، و باقى را ميان وارثان ديگر تقسيم كرد . . سپس به شوهر نيمى از ديهء زن مرده را به ارث داد كه دو هزار و پانصد درهم بود ، و نيم ديگر ديهء زن را كه دو هزار و پانصد درهم بود ميراث خويشاوندان زن قرار داد . و اين بدان جهت بود كه جز بچه اى كه سقط كرده بود فرزند ديگرى نداشت . . و اين همه را از بيت المال بصره داد . 4 - الامام علي « ع » - فيما رواه الامام الصادق : من مات في زحام يوم عرفة ، أو على جسر ، لا يعلمون من قتله ، فديته من بيت المال [1] .
( 2 ) امام على « ع » - به روايت امام صادق : هر كس در ازدحام روز جمعه يا روز عرفه ، يا بر روى پل ، بميرد و كشندهء او معلوم نباشد ، ديهء او از بيت المال داده مىشود . 5 - الامام الباقر « ع » : قضى أمير المؤمنين « ع » : إنّ ما أخطأت القضاة في دية ، أو قطع ، فعلى بيت مال المسلمين [2] ( 3 ) امام باقر « ع » : امير المؤمنين حكم داد كه آنچه قضات در ديه يا بريدن اندام خطا كنند ، پرداخت غرامت آن با بيت المال مسلمانان است . 6 - الامام الباقر « ع » - أبو عبيدة قال : سألت ابا جعفر « ع » عن أعمى فقأ عين رجل صحيح تعمّدا ؟ فقال : يا أبا عبيدة ! إنّ عمد الاعمى مثل الخطأ ، هذا فيه الدية من ماله . فإن لم يكن له مال ، فإنّ دية ذلك على الامام . و لا يبطل

[1] « تهذيب » 10 / 201 .
[2] « تهذيب » 10 / 203 .

737