نام کتاب : الحياة ( فارسي ) نویسنده : علي حكيمي جلد : 1 صفحه : 655
شناخت اعتقادى صحيح به مردم ، با لطافت و ظرافت ، بيان داشته است . اين بيان ، نظير تعبيرى است كه در قرآن كريم ، در دو جا آمده است ، در سورهء كهف ( 18 ) ، آيهء 110 ، و سورهء فصّلت ( 41 ) ، آيهء 6 : * ( قُلْ : إِنَّما أَنَا بَشَرٌ مِثْلُكُمْ ، يُوحى إِلَيَّ ، أَنَّما إِلهُكُمْ إِله واحِدٌ ) * . . . اى ( 1 ) پيامبر ! بگو : من بشرى همانند شمايم ، كه به من وحى مىرسد ، كه همانا خداى شما خدايى يكتا است . . . » . در اين آيه دقت كنيد مىگويد : « من بشرى همانند شمايم ، ليكن به من وحى مىرسد » ، و همين بزرگترين فرق و عظيمترين تفاوت است . و در واقع به گونه اى استثنا است ، مثل اينكه گفته باشد : « الَّا انّه يوحى الىّ » ، من بشرى همانند شمايم جز اينكه به من وحى مىرسد . بنا بر اين ، پيامبر اكرم « ص » ، به ظاهر و در تركيب و هيئت و رفتار و گفتار متعارف ، انسانى چون ديگران است ، و چنان است كه مردمان بتوانند با او انس گيرند و از او هدايت جويند و معارف و احكام خدا را بياموزند ، امّا در واقع ، صاحب « مزاج كبير » و مرتبهء وحى و عصمت و ولايت است . پس خواند اين جمله « * ( قُلْ : إِنَّما أَنَا بَشَرٌ مِثْلُكُمْ ) * » و وقف بر آن ، از نظر تعليم و شناختى كه در اين دو آيه است درست نيست ، بلى : « * ( إِنَّما أَنَا بَشَرٌ مِثْلُكُمْ ) * » ، ليكن : * ( « يُوحى إِلَيَّ » ) * . همچنين نظير تعبير ياد شده ، در آيهء 11 از سورهء ابراهيم ( 14 ) نيز ، از قول چند تن از پيامبران آمده است : « * ( قالَتْ لَهُمْ رُسُلُهُمْ : إِنْ نَحْنُ إِلَّا بَشَرٌ مِثْلُكُمْ ، وَلكِنَّ الله يَمُنُّ عَلى مَنْ يَشاءُ مِنْ عِبادِه ) * . . . ( 2 ) پيامبران به آنان گفتند : ما انسانهايى همانند شماييم ، ليكن خداوند به هر كس از بندگان خويش كه بخواهد منتى مىنهد و نعمتى مىدهد . . . » . نخست اظهار شده است كه ما همچون شماييم ، و سپس استثنا شده است : ليكن خداوند به هر كس از بندگان خويش كه بخواهد منّتى مىنهد و نعمتى مىدهد . اين منّت و نعمت ، همان مرتبهء نبوت و عصمت و ولايت است ، و همان تفاوت بزرگ ميان پيامبر و غير پيامبر . امين الاسلام طبرسى ، صاحب « تفسير » نيز به اين نكته اشاره كرده است . او مىگويد : « * ( قالَتْ لَهُمْ رُسُلُهُمْ : إِنْ نَحْنُ إِلَّا بَشَرٌ مِثْلُكُمْ ) * - في الصّورة و الهيئة و لسنا ملائكة - * ( وَلكِنَّ الله يَمُنُّ عَلى مَنْ يَشاءُ مِنْ عِبادِه ) * -
655
نام کتاب : الحياة ( فارسي ) نویسنده : علي حكيمي جلد : 1 صفحه : 655