چيز و هيچ كار قبح و ناشايسته اى به نظر نمىرسيد . ( 1 ) تأثير حيا چندان است كه بسيارى از كارهاى واجب به خاطر آن صورت مىگيرد . در ميان مردم كسانى هستند كه اگر به خاطر حيا نبود حق پدر و مادر را مراعات نمىكردند ، و صلهء رحم به جا نمىآوردند ، و امانت را به سپارندهء آن بازپس نمىدادند ، و از هيچ كار زشتى خوددارى نمىكردند . مىبينى چگونه همهء صفاتى كه صلاح كار آدمى و سامانيابى امورش به آنها وابسته است به او عطا شده است . 17 الامام الصادق « ع » : ( يا مفضّل ! ) . . فكَّر الآن في كثرة نسله و ما خصّ به من ذلك . فإنّك ترى في جوف السّمكة الواحدة من البيض ما لا يحصى كثرة .
و العلَّة في ذلك ان يتّسع لما يغتذي به من أصناف الحيوان ؛ فإنّ اكثرها يأكل السّمك ، حتى إنّ السّباع ايضا في حافات الآجام عاكفة على الماء أيضا كي ترصد السّمك ، فإذا مرّ بها خطفته . فلمّا كانت السّباع تأكل السّمك ، و الطَّير يأكل السّمك ، و النّاس يأكلون السّمك ، و السّمك يأكل السّمك ، كان من التّدبير فيه أن يكون على ما هو عليه من الكثرة . . [1] ( 2 ) امام صادق « ع » : اى مفضّل ! اكنون در فراوانى نسل ماهى و آنچه در اين باره به او اختصاص دارد نظر كن . در درون بدن يك ماهى ماده چندان تخم مىبينى كه از زيادى به شمار درنمىآيد . سبب اين امر آن است كه بدين وسيله خوراك گونه هاى مختلف جانوران فراهم شود ، زيرا كه خوراك بسيارى از جانوران ماهى است ، حتى درندگان نيز در كرانه هاى مردابها در كمين مىنشينند تا براى خوراك خود ماهى را ناگهان شكار كنند و بخورند .
چون درندگان و پرندگان و آدميزادگان و ماهيان همه ماهيخوارند ، تدبير آن بوده است كه ماهى تخم فراوان بگذارد .

[1] « بحار » 3 / 109 - از كتاب « توحيد » مفضّل .

638