9 - الامام الصادق « ع » - في تفسير هذه الآية : * ( وَالشُّعَراءُ يَتَّبِعُهُمُ الْغاوُونَ ) * [1] : [2] هم قوم تعلَّموا و تفقّهوا به غير علم ، فضلَّوا و أضلَّوا ( 5 ) .
( 1 ) امام صادق « ع » - در تفسير اين آيه : * ( وَالشُّعَراءُ يَتَّبِعُهُمُ الْغاوُونَ ) * گمراهان از شاعران پيروى مىكنند » گفت : آنان گروهيند كه ، بدون علم ، به تعلم و تفقّه پرداختند ، پس گمراه شدند و ديگران را گمراه كردند . و چون كار چنين باشد ، و حوادث در اين مجرا جريان يابد ، حادثهء وخيم و هولناك پيش خواهد آمد ، و آن مستولى شدن عالمان به دو واعظان فاسد بر جامعهء اسلامى است ، يعنى كسانى كه مردمان را به گمراهى و تباهى مىكشانند ، و كار چنان مىشود كه مولاى ما امير المؤمنين گفته است :
10 - الامام علي « ع » : زلَّة العالم كانكسار السّفينة ، تغرق و تغرق [3] .
( 2 ) امام على « ع » : لغزش عالم همچون شكستن كشتى است ، هم خود غرق مىشود و هم ديگران را غرق مىكند .
4 - فقيه كيست ؟
در خصوص شناخت « فقيه » ، در زمانهاى اخير ، امر بر مردمان اشتباه شده است . و كردار بعضى از فقيهان و روش زندگى ايشان ، اين اشتباه را در ميان مردم مؤكَّد ساخته و سبب اشاعهء آن شده است . اهميت علمى بحث ، ما را به اعتراف به اين حقيقت برمىانگيزد كه دايرهء « تفقّه » اصطلاحى ، در ميدان معينى محصور مانده است ، و آن تنها نمايندهء جزئى از اسلام است نه همهء آن ، زيرا مجموع آياتى كه در فقه هم اكنون مورد بحث واقع مىشود ، بيش از 500 آيه از 6000 آيه نيست

[1] سورهء شعرا ( 26 ) : 224 .
[2] « بحار » 2 / 298 - از « تفسير عياشى » .
[3] « غرر الحكم » / 188 .

576