نيست و هر يكى از اين دو قسم يا بيواسطه اكتسابى حاصل شود يا بواسطه اكتساب حاصل آيد مثال تصور نا مكتسب شناختن مردم و مثال تصديق نا مكتسب دانستن آنك مردم هست و مثال تصور مكتسب شناختن حقيقت فرشته و مثال تصديق مكتسب دانستن بيقين كه فرشته هست و همچنانك در اكتساب چيزى كه حاصل نبود ماده مخصوص ببايد كه در آن ماده تصرف كنند بوجهى مخصوص تا مطلوبى كه مكتسب خواهد بود حاصل آيد مثلا نجار را در نجارت تخت بچوبى كه شايسته آن كار بود حاجت افتد تا چون در آن چوب تصرف كند ببريدن و تراشيدن و غير آن بر وجهى كه او داند تخت حاصل شود مردم را نيز در تحصيل تصور و تصديق مكتسب بمعانى معلوم كه در خاطر او مقرر باشد پيش از كسب حاجت بود و بتصرفى كه در آن معانى بر وجهى معلوم تا از آن معانى بواسطه آن تصرف تصور مطلوب يا تصديق مطلوب حاصل كند و همچنانك آن تصرف را كه نجار در چوب كند بر وجهى كه مؤدى بود بمطلوب او چون ملكه باشد صناعت نجارت گويند آن تصرف را كه مردم در معانى كنند بر وجهى كه مؤدى بود بمطلوبى كه مىخواهد چون ملكه شود صناعت منطق خوانند و چنانك نجار استاد آن كس باشد كه داند كه از هر چوبى چه توان ساخت و كدام چوب شايسته تخت بود و كدام چوب نا شايسته و انواع تصرفات كه مؤدى بود بمطلوب بر وجهى اتم يا بر وجهى ناقصتر يا خود مؤدى نبود بمطلوب اصلا واقف و قادر باشد منطقى استاد آن كس باشد كه داند كه از هر معنى كه در خاطر مردم متمثل شود بكدام مطلوب توان رسيد و بر انواع تصرفات كه مؤدى بود به تصورات و تصديقات كه اقسام علم است بر وجهى اتم يا بر وجوه ناقصتر يا بر وجهى كه مؤدى نبود بمطلوبى واقف و قادر باشد .

4