< فهرس الموضوعات > شكل چهارم < / فهرس الموضوعات > < فهرس الموضوعات > فصل پنجم در اقترانيات از حمليات و منفصلات < / فهرس الموضوعات > مقدم نتيجه هميشه كلى بود و مخالف كبرى در كيف و مقدم صغرى هميشه سالبه بود و ضروب منتج هم هشت باشد و باضافت چهار دوازده شود و نتايج جمله كلى بود مثال ضرب اول كلما كان لا شىء من ب ج فه ز و كل ب ا فكلما كان لا شىء من ج ا فه ز و بر اين قياس شكل چهارم از صنف اول بيست ضرب منتج حاصل آيد و نتايج جزوى بود مثال ضرب اول كلما كان كل ب ج فه ز و كل ا ب فقد يكون اذا كان بعض ج ا فه ز و در صنف دوم تاليف كبرى و مقدم نتيجه هم بر هيات اين شكل باشد و مقدم نتيجه بجاى كبرى بود و ضروب منتج ده بود و باضافت دو جزوى كه با دو ضرب اصلى متحد باشد و نتيجه مختلف دوازده شود مثال ضرب اول كلما كان بعض ب ج فه ز و كل ا ب فكلما كان كل ج ا فه ز و باقى ضروب بر اين قياس و بيان جمله ضروب اشكال اين نوع بخلف همچنان بود كه در نوع گذشته گفتيم بعينه پس جمله ضروب منتج از اين نوع صد و بيست و چهار بود و از شكل اول و دوم هر يكى بيست و هشت و از شكل سيم سى و شش و از شكل چهارم سى و دو و اتحاد ضروب بحسب اصناف در هيچ شكل ممكن نبود اما در شكل اول و سيوم از جهت آنك مقدم صغرى در يك نوع هميشه موجبه بود و در ديگر صنف هميشه سالبه و در شكل دوم از جهت آنك مقدمات در يك صنف مختلف الكيف بود و در ديگر صنف متفق الكيف و در شكل چهارم به حكم استقراء و چون ضروب متحد اسقاط كنند صد و چهارده ضرب منتج بماند فصل پنجم در اقترانيات از حمليات و منفصلات اين تاليف گاه بود كه باشتراك با يك جزو باشد از منفصله بى ملاحظت جزو ديگر و گاه بود كه باعتبار ملاحظت همه اجزاء بود و اول چنانك

282