< فهرس الموضوعات > شكل دويم < / فهرس الموضوعات > < فهرس الموضوعات > شكل سيوم < / فهرس الموضوعات > اختلاف در كيف مثال ضرب اول كلما كان لا شىء من ج ب فه ز و لا شىء من ب ا فكلما كان كل ج ا فه ز چه از وضع كل ج ا با كبرى از ضرب اول لازم آيد كه لا شىء من ج ب و هميشه اين وضع مستلزم ه ز است پس هميشه وضع كل ج ا مستلزم ه ز باشد و از هر ضربى چهار ضرب بحسب عدد محصورات بر خيزد اما صغرى جزوى در اين صنف منتج نبود هم به علت مذكور در نوع گذشته پس ضروب منتج هشت بود و از استلزام صدق مقدم صغرى كلى صدق آن جزوى را كه در تحت او بود چهار ضرب ديگر اضافت شود اما اين ضروب در مقدمات با چهار ضرب اصلى متحد باشد و نتيجه مختلف باشد پس باعتبار تغاير ضروب منتج دوازده باشد و نتايج جمله كلى بود شكل دويم از صنف اول شانزده ضرب منتج حاصل شود كه نتايج جمله جزوى بود مثال ضرب اول كه كلما كان كل ج ب فه ز و لا شىء من ا ب فقد يكون اذا كان لا شىء من ج ا فه ز و در صنف دوم تاليف كبرى و مقدم نتيجه بر هيات شكل اول باشد پس مقدم نتيجه هميشه موجبه بايد و كبرى قياس كلى و مقدم صغرى موافق كبرى در كيف و موافق مقدم نتيجه در كم و ضروب منتج هم هشت بود و چهار اضافه شود كه با چهار اصلى متحد باشد و نتيجه مختلف پس دوازده گردد و نتايج كلى بود مثال ضرب اول كلما كان كل ج ب فه ز و كل ا ب و كلما كان كل ج ا فه ز شكل سيوم از صنف اول بيست و چهار ضرب منتج حاصل آيد و نتايج جزوى بود مثال ضرب اول كلما كان كل ب ج فه ز و كل ا ب فقد يكون اذا كان بعض ج ا فه ز و در صنف دوم تاليف كبرى و مقدم نتيجه هم بر هيات شكل دوم بود اما وقوع مقدمات بر عكس آنچه در شكل اول افتاده است پس

281