إسم الكتاب : أساس الإقتباس ( فارسي ) ( عدد الصفحات : 617)

محمول بود صورت اول صورت دوم و چون اين دو شرط مقرر شود ضروب منتج از جمله شانزده قرينه ممكن شش بود چه صغرى موجبه يا كلى بود يا جزوى و كلى با چهار محصوره انتاج كند و جزوى با دو محصوره كلى انتاج كند و با دو محصوره جزوى عقيم باشد بسبب آنك هيچ مقدمه كلى نبوده و نتايج هميشه جزوى بود چه اصغر در اين شكل شايد كه از اوسط عامتر بود و ملاقات و مباينتى كه اكبر را با او باشد در آن قدر كه داخل در اوسط باشد معلوم شود اما در آنچه خارج بود معلوم نشود مثلا از حمل حيوان و ناطق بر همه انسان لازم نيايد كه همه حيوان ناطق بود بل بعضى كه انسان بود ناطق بود و در كيف تابع كبرى بود چه آن بعض از اصغر كه ملاقى اوسط است اگر ملاقى همه اوسط است هر حكم ايجابى يا سلبى كه بر همه اوسط باشد يا بر بعضى لا محاله بر بعضى از اصغر بوده باشد و اگر ملاقى بعضى از اوسط است هر حكم كه بر همه اوسط باشد هم بر بعضى از اصغر بوده باشد و بيان انتاج ضروب ششگانه بلميت اين است كه گفته آمد بخطوط هم بر قياس صورتهاى گذشته و اما با نيت يا به عكس صغرى و رد با شكل اول يا بافتراض و يا بخلف و جدول ضروب منتج و عقيم اين شكل اين است

203