الْقِيامَةِ بِعُلَماءِ أُمَّتى وَعُلَماءُ أُمَّتى كَسائرِ أَنْبياءِ قَبْلى . [1] در دورهء قيامت به علماى امتم افتخار و مباهات خواهم كرد ، و علماى امت من مثل ساير انبياى سابقند . اين روايت هم از مؤيدات مطلب ما است .
در . مستدرك . [2] روايتى از . غرر . [3] نقل مىكند به اين مضمون :
الْعُلَماءُ حُكَّامٌ عَلَى الْنَّاسِ . [4] علماء حاكم بر مردمند . و به لفظ . حكما على الناس . نيز نقل شده ولى به نظر مىآيد كه صحيح نباشد . گفته شد كه در خود . غرر . به صورت . حكام على الناس . بوده است . اين روايت هم اگر سندش معتبر بود [5] دلالتش واضح و يكى از مؤيدات است . روايات ديگرى هست كه مىتوان براى تائيد ذكر كرد .
از جملهء اين گونه روايات ، روايت تحف العقول . [6] است تحت عنوان . مجارى الامور و الاحكام على ايدى العلماء . اين روايت از دو قسمت تشكيل يافته : قسمت اول روايتى است از حضرت سيد الشهداء ( ع ) كه از امير المؤمنين على ابن ابى طالب ( ع ) نقل فرموده در بارهء . امر بمعروف و نهى از منكر . و قسمت دوم نطق حضرت سيد الشهداء است در بارهء . ولايت فقيه . و وظائفى كه فقها در مورد مبارزه با ظلمه و دستگاه دولتى جائر به منظور تشكيل حكومت اسلامى و اجراى احكام دارند . اين نطق مشهور را در . منا . ايراد و در آن علت جهاد داخلى خود را بر ضد دولت جائر اموى تشريح فرموده است . از اين روايت دو

[1] جامع الاخبار ، ص 38 ، فصل بيستم .
[2] مستدرك الوسائل و مستنبط المسائل ، از ميرزا حسين بن ميرزا محمد تقى بن ميرزا على محمد طبرسى نورى ( 1320 ه . ق . ) كه در آن حدود 23000 حديث گرد آورده است . وى اين تاليف خود را به عنوان تكمله وسائل الشيعه ، به ذكر احاديثى كه در آن كتاب نيامده اختصاص داده است . كتاب بر اساس ترتيب وسائل تنظيم شده ، و مولف فهرستى مفصل و خاتمه‌اى در علم رجال و درايه بر آن افزوده است .
[3] غرر الحكم و درر الكلم من كلام على بن ابى طالب از ابو الفتوح عبد الواحد بن محمد بن عبد الواحد بن محمد آمدى ، ( 510 ه . ق . ) حاوى مواعظ و كلمات قصار حضرت على ( ع ) كه به ترتيب حروف الفبا مرتب شده است .
[4] غرر الحكم و درر الكلم . فصل اول ، حديث 559 . مستدرك الوسائل . ج 17 ، ص 316 ، » كتاب القضا « ، » ابواب صفات القاضى « ، باب 11 ، حديث 17 .
[5] روايت از غرر الحكم نقل شده است و روايات اين كتاب همگى مرسل است .
[6] تحف العقول فيما جا من الحكم و المواعظ عن آل الرسول جمعآورى شده توسط ابو محمد حسن بن على بن حسين بن شعبه حرانى حلبى ، از علماى قرن چهارم و از مشايخ شيخ مفيد و معاصر شيخ صدوق . الذريعه : ج 3 ، ص 400 .

106