كه چون رهبر داراى مزيتى عالىتر از ساير انسانها است خود اين حكم به گوشزد جداگانه اى شايستگى دارد كه ( حق مصلح رهبر را مراعات كنيد . ) صورت قاعدهء نفى حرج و مدرك فقهى آن اگر چه اين قاعده ( نفى حرج ) مانند قاعدهء « لا ضرر و لا ضرار » وارد نشده است يعنى صورت مزبور در مدارك فقهى براى قاعدهء نفى حرج وجود ندارد ، ولى جملاتى كه قاعده را از نظر معنى اثبات كند هم در آيات قرآنى و هم در روايات معتبر وارد شده است . آياتى كه حرج را در دين اسلام نفى مىكند به قرار ذيل است :
1 - * ( ما يُرِيدُ الله لِيَجْعَلَ عَلَيْكُمْ مِنْ حَرَجٍ وَلكِنْ يُرِيدُ لِيُطَهِّرَكُمْ ) * ( المائدة ، 6 ) 2 - * ( وَما جَعَلَ عَلَيْكُمْ فِي الدِّينِ مِنْ حَرَجٍ ) * ( الحج ، 78 ) 3 - * ( ما كانَ عَلَى النَّبِيِّ مِنْ حَرَجٍ فِيما فَرَضَ الله لَه سُنَّةَ الله فِي الَّذِينَ خَلَوْا مِنْ قَبْلُ وَكانَ أَمْرُ الله قَدَراً مَقْدُوراً . ) * ( الفتح ، 17 ) كلمات نفى كه متعلق به حرج است در جملات مزبوره مطابق قانون ادبى كه مىگويد : « اگر كلمهء نفى به نكره وارد

116