إسم الكتاب : لوامع صاحبقرانى ( شرح الفقيه ) ( فارسي ) ( عدد الصفحات : 817)

جهل از أو خلاف أدب و آداب صادر شود عفو نمائى و تفصيلش خواهد آمد در أبواب نكاح < صفحة فارغة > [ حق بنده ] < / صفحة فارغة > ( و امّا حقّ مملوكك فان تعلم انّه خلق ربّك و ابن أبيك و أمّك و لحمك و دمك لم تملكه لأنّك صنعته دون الله عزّ و جلّ و لا خلقت شيئا من جوارحه و لا أخرجت له رزقا و لكنّ الله عزّ و جلّ كفاك ذلك ثمّ سخّره لك و ائتمنك عليه و استودعك إيّاه ليحفظ لك ما تأتيه من خير اليه فأحسن اليه كما أحسن الله إليك و ان كرهته استبدلت به و لم تعذّب خلق الله عزّ و جلّ و لا قوّة الَّا بالله ) ( 1 ) و اما حق بنده تو از غلام و كنيز آنست كه بدانى كه آفريده پروردگار تست و فرزند پدر و مادر تست كه آدم و حوّا باشند يعنى برادر تست از مادر و پدرت و گوشت و خون تست چون از يك مادر و پدريد و مالكيت تو نه از آن جهت است كه تو أو را ساخته باشى و ايجاد كرده باشى نه حق سبحانه و تعالى ، و نه آنست كه عضوى از اعضاى أو را ايجاد كرده باشى ، يا روزى أو را از زمين بيرون آورده باشى و ليكن حق سبحانه و تعالى أو را آفريده است و أعضاء و جوارح أو را ايجاد فرموده است و أنواع روزىها را از آسمان آب فرستاده است ، و از زمين رويانيده است از جهة تو و أو پس همه بنده و روزى خوار خداونديد ، و ليكن حكمت أو چنين اقتضا كرد كه أو را مسخّر تو گردانيد كه خدمات ترا حسب المقدور به جا آورد و ترا بر أو أيمن گردانيد و به امانت به تو سپرده است تا آن كه ترا بر احسان به أو ثواب دهد ، و بر بدى كه با أو يا به أو كنى عقاب كند پس واجبست بر تو كه احسان كنى به أو و چنان كه حق سبحانه و تعالى احسان كرده است به تو و أو را بنده تو ساخته است نه بر عكس ، و اگر موافق طبعت نباشد بدل كن به بنده ديگر و چنان مكن كه بنده

771