قد مضى قليلا فليرجع فليصلَّهما أو يأمر بعض النّاس فليصلَّهما عنه ) ( 1 ) و در صحيح از عمر مرويست كه حضرت امام جعفر صادق صلوات الله عليه فرمودند كه هر گاه نماز طواف را نكرده باشد و اندكى راه رفته باشد بر مىگردد و در مقام مىكند يا نايب مىكند شخصي را كه بدل از أو بكند ( و روى الحسين بن سعيد عن أحمد بن عمر قال سألت أبا عبد الله صلوات الله عليه عن رجل نسي ركعتي طواف الفريضة و قد طاف بالبيت حتّى يأتي منى قال يرجع إلى مقام إبراهيم عليه السّلام فليصلَّهما ) ( 2 ) و به سى سند صحيح منقولست از احمد كه گفت سؤال كردم از حضرت امام رضا صلوات الله عليه از شخصي كه فراموش كند دو ركعت نماز طواف واجب را و طواف كرده باشد تا آن كه بمنى آيد حضرت فرمودند كه بر مىگردد به مقام إبراهيم عليه السّلام و در آنجا به جا مىآورد و أحاديث بسيار بر اين مضمون وارد شده است از صحيح و كالصحيح ( و قد رويت رخصة في ان يصلَّيهما بمنى رواها ابن مسكان عن عمر بن البراء عن أبي عبد الله صلوات الله عليه ) ( 3 ) و بعنوان رخصت روايت وارد شده است كه اين دو ركعت را در منى به جا آورد و احتياج به آمدن به مكة نيست و اين روايت از ابن مسكان وارد شده است از عمر بن براء كه مجهول الحال است و ليكن چون ابن مسكان از أهل اجماع است جهالت أو ضرر ندارد از حضرت امام جعفر صادق صلوات الله عليه ، و أحاديث بسيار مؤيد اين حديث وارد شده است كه اگر در ابطح باشد برگردد و در مقام به جا آورد و يا در مكة باشد در مقام به جا آورد و از مجموع اخبار ظاهر مىشود كه آن چه فراموش كرده است اگر در مكة معظمه و حوالي آن مانند ابطح باشد بر مىگردد و اگر در منى باشد به مكة بازگشت داشته باشد

44