مىشود كه كشتن آن سبب قساوت قلب مىشود چنان كه منقولست كالصحيح از محمد بن فضيل كه گفت عرض نمودم به حضرت امام أبو الحسن صلوات الله عليه كه فداى تو شوم قوچى فربه داشتم و چون خوابانيدم كه آن را بكشم نگاهى به من كرد و مرا رحم آمد و رقت كردم و كشتم حضرت فرمودند كه خوب نكردى كه تربيت كرده باشى و بكشى ، و ظاهر حديث كراهت مطلق مربّى است اگر چه سؤال خاص است اما جواب عام است و ظاهر آنست كه در كمتر از ده روز انسى بهم نمىرسد و محتمل است كه في نفسه سنّت باشد كه قرباني را در دهه بخرند اگر چه خود تربيت نكرده باشد و علتش مخفى باشد ( و الخصىّ لا يجزى في الأضحيّة ) ( 1 ) و حيواني را كه خصيه اش را كشيده باشند در قرباني مجزى نيست أعم از سنّت و واجب و هدى و غير آن و بر اين مضمون أحاديث صحيحه و كالصحيحه سيار وارد شده است قريب به صد و پنجاه سند صحيح از عبد الله بن سنان و محمد بن مسلم و حلبى و بزنطى و عبد الرحمن بن حجاج و غير اينها .
و در بعضي از اين روايات واقع شده است كه مگر آن كه ندانسته خريده باشد و ديگر نداشته باشد زرى كه بخرد مرتبه ديگر .
و در صحيحه حلبى از حضرت امام جعفر صادق صلوات الله عليه مرويست كه فرمودند كه گوسفند مادة بهتر است از خصى هر گاه مادة فربه باشد و قوچ فربه بهتر است از خصى . و از مادة و مادّه بهتر است از خصى و در صحيح بزنطى منقولست كه از آن حضرت صلوات الله عليه پرسيدند از قرباني به خصى حضرت فرمودند كه اگر غرض گوشت باشد خوبست . و ظاهرش آنست كه اگر خصى فربه تر از نر باشد و غرض فقرا باشد بد نيست

277