خود روايت كرده‌اند كه حضرت امام جعفر صادق صلوات الله عليه فرمودند كه هر كه بميرد حج اسلام را نكرده باشد ، يعنى مستطيع شده باشد چون با عدم استطاعت حج اسلام بر أو نيست و تصريح به آن نيز فرمودند كه مانع نباشد أو را از حج كردن احتياجى كه سبب فقر أو باشد يا اگر مستطيع شده باشد پيشتر بعد از آن چنان فقير شود كه اندك مالي نداشته باشد كه روانه شود و باقي را به گدايى و سقايى برود يا آن كه مرضى نداشته باشد كه مانع أو باشد كه نتواند سوار شدن اگر چه به كجاوه و محفه و پالكى باشد با قدرت بر آنها يا ظالمي نباشد كه أو را منع كند از حج اگر چه قطَّاع طريق باشد كه أو را در راه عريان كنند و نتواند رفتن . حاصل آن كه مستطيع باشد و نرود و بميرد اگر خواهد يهودي بميرد و اگر خواهد نصراني يعنى حشرش با يهودان خواهد بود يا نصارى . و چند گاه قبل از اين يكى از فضلا مرد و حج نكرده بود صالحي كه نهايت اعتقاد و مريدى داشت به آن عالم نقل كرد كه عجب واقعها ديدم و حيرانم كه چه معنى دارد گفت كه در چند روزى كه فلانى فوت شده بود در واقعه ديدم كه أو را با يهودان بود بعد از چند گاه ديگر أو را در واقعه ديدم كه بسيار منوّر و خوب بود نمىدانم كه چه معنى دارد يكى از اخوان مؤمنين گفت واقعه شما صحيح است فلانى حج نكرده بود و از جهة أو استيجار حج كردند تا حج نكرده بودند از جهة أو حشرش با يهودان بود و چون از جهة أو حج كردند از آن عذاب خلاص شد و همين واقعه باعث شد كه جمعى كثير به حج رفتند و توبه كردند از تأخير حج ( و روى علىّ بن أبي حمزة عنه صلوات الله عليه انّه قال من قدر على ما يحجّ به و جعل يدفع ذلك و ليس له عنه شغل يعذره الله فيه حتّى جاء الموت فقد ضيّع شريعة من شرايع الاسلام )

155