چون به شتر مىرسد فدا مضاعف نمىشود و در تهذيب اين زيادتى هست كه به آن گفت عرض نمودم كه بعضي از ايشان قدرت ندارند بر هيچ چيز يعنى نه بر شتر و نه بر اطعام گندم حضرت فرمودند كه آن چه حصهء أو مىشود بعدد هر شترى هيجده روز روزه مىگيرد و اين حديث نيز مؤيد أحاديث هيجده است چنانكه اختيار صدوقست و بروايت شيخ كالصحيح است اگر چه اظهر در آن نيز صحت است ( و روى زرارة و بكير عن أحدهما صلوات الله عليهما في محرمين أصابا صيدا فقال على كلّ واحد منهما الفداء ) ( 1 ) و به أسانيد صحيحه متكثرة منقولست از زراره و در حسن كالصحيح از بكير از يكى صادقين صلوات الله عليهما در دو محرمى كه شكار كنند يك صيد را حضرت فرمودند كه بر هر يك از ايشان يك فداست .
و به أسانيد صحيحه و حسنه كالصحيحه منقولست از عبد الرحمن بن حجاج كه گفت سؤال كردم از حضرت امام موسى كاظم صلوات الله عليه كه هر گاه دو محرم يك صيد را بكشند آيا فدا در ميان هر دو است كه يكى بدهند يا هر يك فدائى مىدهند حضرت فرمودند كه بر هر يك فدائى صحيح است ، عرض نمودم كه بعضي از شاگردان من اين مسأله را از من پرسيدند و ندانستم كه چه جواب بدهم فرمودند كه هر گاه چنين واقعه دست دهد و ندانيد بر شماست كه احتياط كنيد تا آن كه بپرسيد و بدانيد .
و اين عبارت دو احتمال دارد يكى آن كه بر سبيل مجاز احتياط فرموده باشند ، و مراد اين است كه جواب مىگوييد تا آن كه از معصوم بپرسيد و بدانيد و جواب بگوئيد چون فردى ديگر دارد كه بگوئيد كه بهتر آنست كه هر يك فدا بدهيد چون ايشان مضطرند ، و ليكن معلوم نيست كه چنين فتوى توان

657