ترك أوامر و فعل نواهى پس اگر نجات يأبى از اين دريا پس بدان كه آن به رحمت و فضل حق سبحانه و تعالى است ، و اگر هلاك شوى به سبب گناهان خواهد بود و چون منقولست كه جمعى كثير از أهل يمن در زمان حضرت سيد الأنبياء صلَّى الله عليه و آله به عصا و كشكول متوجه حج بيت الله الحرام مىشدند ، و أكثر ايشان وبال مردمان بودند و هلاك مىشدند به حضرت عرض نمودند حضرت متوجه وحى شد حق سبحانه و تعالى اين آية را فرستاد كه * ( وَتَزَوَّدُوا فَإِنَّ خَيْرَ الزَّادِ التَّقْوى ) * يعنى در راه مكة توشه صوري و معنوي هر دو بر داريد به درستى كه بهترين توشه ها تقوى است كه آن توشه معنوي است بنا بر اين صدوق اين حديث را ذكر كرد كه توشه تقوى اهمّ است و أحاديث سابقه نيز مفسرين اين آية است كه حضرات أئمة هدى صلوات الله عليهم فرمودند كه حج كسى مقبولست كه در اين راه أو را ورع و پرهيزكارى باشد كه أو را از معصيت الهى باز دارد و ديگر مبالغه نمود و فرمود كه * ( وَاتَّقُونِ يا أُولِي الأَلْبابِ ) * يعنى اى صاحبان عقول از من بترسيد و مخالفت من مكنيد و شعاريست بانكه چون غرض شما از حج رضاى اوست پس لايق نيست كه متوجه أو شويد و مخالفت أو را كنيد .
و چون منقول است كه بان حضرت عرض نمودند كه جمعى متوجه حج مىشوند و امتعه مىآورند و سوداگرى مىكنند آيا حج ايشان صحيح است چون بسيارى از ايشان به محض تجارت مىآيند و جمعى به قصد حج و تجارت باز منتظر وحى شدند اين آية آمد كه * ( لَيْسَ عَلَيْكُمْ جُناحٌ أَنْ تَبْتَغُوا فَضْلًا مِنْ رَبِّكُمْ ) * يعنى بر شما حرجى نيست كه طلب كند فضل و

359