ماه رمضان كه در آن سه كفاره مىبايد داد ، و از ايشان سلام الله عليهم نيز روايت بما رسيده است كه يك كفاره مىبايد داد به كدام يك از اين دو حديث عمل كنيم حضرت فرمودند كه بهر دو عمل كنيد باين تفصيل كه اگر جماع حرام يا افطار بر حرام كرده باشد در ماه رمضان بر او سه كفاره است بنده آزاد كردن ، و دو ماه پى در پى روزه گرفتن ، و شصت مسكين طعام دادن و قضاى آن روز و اگر جماع حلال باشد يا افطار بر حلال باشد پس بر او يك كفاره است و قضاء آن روزه و اگر از روى نسيان واقع شده باشد از او بر او چيزى نيست و اكثر متأخرين باين تفصيل عمل كرده‌اند و احتمال استحباب نيز هست پس بنا بر مشهور اگر افترا بر خدا و رسول بسته باشد سه كفاره مىبايد داد و هم چنين در مال حرام و امثال آن تا آن كه شهيد ثانى گفته است كه از جهة غبار غليظ يا نخامه كه به حلق رسيده باشد خواه از سر و خواه از سينه سه كفاره مىبايد داد .
< صفحة فارغة > [ اگر نسيانا چيزى بخورد ] < / صفحة فارغة > ( و روى الحلبيّ عن ابى عبد الله صلوات الله عليه انّه سئل عن رجل نسي فاكل و شرب ثمّ ذكر قال لا يفطر انّما هو شىء رزقه الله فليتمّ صومه ) ( 1 ) و بهشت سند صحيح و شش كالصحيح از عبيد الله منقول است كه از حضرت امام جعفر صادق صلوات الله عليه پرسيدند از شخصى كه فراموش كند و بخورد و بياشامد و بعد از آن به خاطرش رسد كه ماه رمضان است حضرت فرمودند كه روزه اش باطل نمىشود به درستى كه نيست مگر روزى كه حق سبحانه و تعالى روزى او كرده است بايد كه تمام كند روزه اش را و ممكن است كه مراد از عدم افطار اين باشد كه نگويد كه حال كه روزه را خوردم مىبايد خورد بلكه بعد از اين چيزى نخورد بلكه لقمه كه در دهان اوست مىبايد كه فرو نبرد كه اگر

413