( 1 ) و در صحيح از حلبى منقولست كه گفت شخصى از حضرت امام جعفر صادق صلوات الله عليه سؤال كرد از اعراب كه آيا برايشان جهاد هست حضرت فرمودند كه بر ايشان جهاد واجب نيست كه الزام كنند ايشان را مگر آن كه كفار هجوم كنند و خوف باشد كه بر شهر اسلام غالب شوند در اين صورت از ايشان مدد مىگيرند ، اما در غنيمت به ايشان حصه نمىدهند آن شخص پرسيد كه از جزيه به ايشان چيزى مىدهند حضرت فرمودند كه نه و به همين مضمون كلينى در صحيح از هشام بن سالم از آن حضرت صلوات الله عليه روايت كرده است و مراد از اعراب ساكنان صحرايند و ظاهرا مخصوص عرب نباشد بلكه صحرا نشين را اعراب مىگويند و جمع عرب نيست .
و احاديث صحيحه و كالصحيحه وارد شده است كه حضرت سيد المرسلين صلى الله عليه و آله از ايشان طلبيد كه هجرت كنند و در خدمت آن حضرت باشند ايشان قبول نكردند تا عاقبت آن حضرت با ايشان صلح نمودند كه هجرت نكنند و تكليف جهاد نكنند ايشان را مگر در اين صورت و ليكن از غنيمت به ايشان حصه ندهند و ليكن منقول است كه آن حضرت صلى الله عليه و آله پيش از حصه كردن غنيمت چيزى از آن برمىداشتند و به اعراب و زنانى كه در جنگ با لشكر مىبودند هر يك را چيزى مىدادند و از اين دو صحيحه ظاهر شد كه جزيه را به جمعى مىبايد داد كه جهاد كنند .
( و سال محمّد بن مسلم ابا جعفر صلوات الله عليه عن سيرة الامام فى الأرض الَّتى فتحت بعد رسول الله صلَّى الله عليه و آله فقال انّ امير المؤمنين صلوات الله عليه قد سار فى اهل العراق بسيرة فهى امام لسائر الأرضين و قال انّ ارض الجزية لا ترفع عنها الجزية و انّما ) *

30