نوشته بود و عرض نموده بود كه خمس را بر من حلال كنيد در آن چه مىخورم و مىآشامم تا آن كه حرام نخورم و هر چه خورم حلال باشد حضرت بخط مبارك خود در جواب او نوشته بودند كه هر شيعه كه احتياج داشته باشد به چيزى از حق من بر او حلال است و ظاهر اين حديث آنست كه در حال غيبت مال آن حضرت حلال باشد بر شيعيان محتاج و احتمال دارد كه مخصوص زمان آن حضرت باشد چنانكه منقولست در صحيح از احمد بن محمد بن عيسى و برادرش كه حضرت امام محمد تقى صلوات الله عليه فرمانى نوشته بودند به على بن مهزيار و ما خوانديم آن نامه را و در راه مكه كه با هم رفته بودند و حضرت فرموده بودند كه آن چه در اين سال واجب مىگردانم و اين سال دويست و بيست است از هجرت و همين در اين سال است كه وجهش را نمىگويم از خوف شهرت و مجملى را مىگويم كه شيعيان من همه يا بعضى از ايشان كه حق سبحانه و تعالى ايشان را توفيق اعمال خير كرامت فرمايد تقصير مىكنند در آن چه بر ايشان واجبست و آن كه در اين سال واجب گردانيدم به سبب آنست كه مطهر شوند و پاكيزه چنانكه حق سبحانه و تعالى فرموده است كه يا محمد صدقه كه در اموال امّت تست از ايشان بگير تا ايشان را پاك و پاكيزه گردانى از بخل و مال ايشان را از حقوق مردمان به سبب گرفتن آن .
و از اين حديث و احاديث بسيار ظاهر مىشود كه آيه عام باشد به حيثيتى كه شامل خمس نيز باشد يا بطريق اولى يا بعنوان اشاره و فرمود كه صلوات فرست بر ايشان يعنى دعا كن بعد از گرفتن صدقه از ايشان كه دعاى تو آرام جان ايشان است و حق سبحانه و تعالى شنواست و اجابت مىكند دعاى ترا در حق ايشان و داناست به نيات ايشان آيا نمىدانند كه خداوند عالميان قبول مىكند توبه بندگان را و اخذ مىفرمايد صدقات ايشان را و حق سبحانه و تعالى توبه دهنده و توبه پذيرنده و مهربانست و بگو يا محمد به ايشان كه هر چه خواهيد بكنيد كه هر چه

598