جهة امام مقرر شده است از غنايم چيزهاى نفيس مانند كنيزك نفيس و اسب نفيس و جامها و متاعهاى نفيس هر چه را اراده كند پيش از قسمت مال و پيش از بيرون كردن خمس و باز امام مىتواند كه از غنيمت هر چه مصلحت داند به بعضى از كفار مؤلفه بدهد چنانكه حضرت سيد المرسلين صلى الله عليه و آله غنيمت حنين را به اهل مكه دادند از جهة تاليف قلوب ايشان و به انصار ندادند و حضرت انصار را خوشنود فرمودند كه اگر آنها مال بردند شما رسول خدا را با خود مىبريد و چون امام خمس را جدا مىفرمايند چهار خمس ديگر را بر لشكر قسمت مىفرمايند آن چه از جمله منقولات باشد و زمين را قسمت نمىكنند بلكه از جميع مسلمانان است و هر چه را لشكر احاطه نكرده باشد از منقولات لشكر حصه نمىبرد .
و اگر باديه نشينان آمده باشند و جنگ كرده باشند حصه ندارند زيرا كه حضرت سيد المرسلين صلى الله عليه و آله تكليف ايشان كرد به ساكن شدن در شهر راضى نشدند و حضرت مقرر فرمودند با ايشان كه اگر كفار بر مسلمانان زور آورند و حضرت ايشان را به مدد بطلبد ايشان جنگ بكنند و از غنيمت بهره نداشته باشند و آن چه حضرت فرموده است چنين است و حكم آن باقى است .
و اما زمينهاى مفتوح العنوه يعنى آن چه آن را به قهر و غلبه گرفته باشند پس اگر نبى يا امام گرفته باشند نبى يا امام بهر چه مصلحت مىدانند چنان مىكنند چنانكه خيبر را بعد از فتح حضرت بيهودان گذاشتند كه هر چه حاصل به همرسد بعنوان مناصفه باشد نصف از يهود باشد و نصف را آن حضرت در مصالح مسلمانان صرف مىنمودند و اول زكات آن را بيرون مىكردند هر چه آب روان يا باران يا ريشه خورده بود ده يك و هر چه آب دست خورده بود بيست يك آن را بيرون مىكردند و نبى يا امام هر زكاتى را كه مىگيرند هشت قسمت مىكنند و هر فقيرى را قوت ساليانه مىدهند به نحوى كه معاش ايشان بعنوان وسط بگذرد و اگر چيزى

566