گرفت چون منقولست از حضرت سيد المرسلين صلى الله عليه و آله كه به عمال مىفرمودند كه زنهار كه كرائم و نفايس اموال ايشان را مگيريد و با به سبب آن كه تازه دو بچه آورده باشد نيز بمنزله بيمار است تا پانزده روز و بعضى تا پنجاه روز گفته‌اند و ظاهر آنست كه اگر صاحب دهد عامل نمىگيرد اما حساب مىكنند آن را و اگر يك بچه داشته باشد نيز عامل نمىگيرد چنانچه خواهد آمد در حديث سماعه و ربّا باين معنى كه در اين حديثست از عامه و خاصه كسى نقل نكرده است با آن كه همه اين حديث را ديده‌اند و در كافى و فقيه مذكور است و عمده اينست كه هر چه را شيخ اعتبار مىكرده است به آن عمل مىكرده‌اند و شيخ به اين حديث عمل نكرده است بلكه در تهذيب نقل نكرده است .
( و فى رواية سماعة قال لا تؤخذ الاكولة و الاكولة الكبيرة من الشّاة تكون فى الغنم و لا والد و لا كبش الفحل ) ( 1 ) و در موثق از سماعه منقولست كه حضرت امام جعفر صادق صلوات الله عليه فرمودند كه اكوله را حساب نمىكنند يا جبرا از صاحب نمىگيرند چنانكه ظاهر اين حديثست و در حديث سابق بود كه حساب نمىكنند و هر گاه حساب نكنند البته به جبر نخواهند گرفت و اكوله گوسفند بزرگى است يعنى فربهى كه در كله گوسفندان مىباشد كه معد است از جهة اكل و بعضى گفته‌اند كه آنست كه خصى كرده باشند يا پير باشد يا عقيم و نازاينده باشد و اين دو معنى انسب است به آن چه در اين حديثست و اين معانى را صاحب نهاية در معنى اكوله ذكر كرده است و بنا بر اين اگر مالك دهد عامل نمىگيرد چون زبونست و بنا بر معنى اول به جبر نمىتوان گرفت چون از نفايس اموال است و تازه زاييده نيز بمنزله بيمار است نمىگيرد مگر آن كه همه يا اكثر چنين باشند كه بالنسبه خواهد گرفت و قوچ را اگر پير باشد نمىگيرند و اگر جوان باشد به جبر نمىگيرد .
( و ساله اسحاق بن عمّار عن السّخل متى تجب فيه الصّدقة قال اذا ) *

504